Upamiętniono postać mec. Stanisława Kalinowskiego

ag

publikacja 09.09.2019 12:40

Człowiek wielkiej prawości i uczciwości, do tego odważny i głęboko wierzący, który przyczynił się do uratowania obrazów Matejki we wrześniu 1939 roku. Pamięć mec. Stanisława Kalinowskiego uczczono tablicą pamiątkową przed gmachem Biblioteki im. H. Łopacińskiego w Lublinie.

Odsłonięcie tablicy ku pamięci mecemasa Stanisława Kalinowskiego. Odsłonięcie tablicy ku pamięci mecemasa Stanisława Kalinowskiego.
Rafał Kalinowski (z lewej) i Dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Lublinie adw. Stanisław Estreich podczas uroczystości odsłonięcia pamiątkowej tablicy.
Agnieszka Gieroba /Foto Gość

To nie pierwsza inicjatywa obecnych adwokatów, która ma przypominać o niezwykłej postaci mecenasa Stanisława Kalinowskiego. W 2017 roku jego imię otrzymał skwer w pobliżu Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. H. Łopacińskiego. Tym razem przed gmachem tejże biblioteki odsłonięto tablicę pamiątkową. Wszystko w ramach obchodów 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej i tragicznego bombardowania Lublina.

- Lublin nie był przewidywany jako miasto strategicznie ważne podczas ewentualnych działań wojennych. Dlatego zdecydowano, że tutaj zostaną przewiezione z Warszawy dwa wielkie dzieła Matejki: „Bitwa pod Grunwaldem” oraz „Kazanie Piotra Skargi”. Miały być w Lublinie bezpieczne. Jednak Niemców nie udało się zatrzymać, a uciekająca przed nimi ludność kierowała się na Wschód, właśnie do Lublina. Tu też przeniesione zostały urzędy państwowe. Tym samym Niemcy zdecydowali o bombardowaniu miasta - przypomniał historię dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Lublinie adw. Stanisław Estreich.

W tej niezwykle skomplikowanej sytuacji trzeba było znaleźć schronienie dla obrazów i zabezpieczyć je przed Niemcami. Mecenas Kalinowski był wśród osób, które się tym zajęły. Kiedy wóz zaprzężony w konie dotarł z warszawskiej Zachęty do Lublina, mec. Kalinowski pokierował tak, by dzieła znalazły się w specjalnej skrytce przygotowanej w gmachu biblioteki w części gospodarskiej dyrektora. W ten sposób obrazy przechowywane były w Lublinie do 1941 roku, kiedy przeniesiono je do innej kryjówki.

- Liczne działania mecenasa Kalinowskiego na rzecz społeczności Lublina i jego mieszkańców, bohaterska postawa podczas wojny, udział w wielu przedsięwzięciach, w tym komitecie odbudowy lubelskiej katedry i wielu innych przedsięwzięciach sprawiają, że w obecnym środowisku adwokackim nazywamy Stanisława Kalinowskiego mecenasem stulecia - mówił adw. Stanisław Estreich.

W uroczystości odsłonięcia tablicy poświęconej pamięci mecenasa Kalinowskiego uczestniczył także jego wnuk - Rafał Kalinowski, który na sesji naukowej poświęconej wojennemu Lublinowi przybliżył postać swego dziadka.

Życiorys Stanisława Kalinowskiego jest ogromnie bogaty. Przebija się zwłaszcza wątek aktywności społecznej, szacunku wobec wykonywanego zawodu i ludzi, troska o dobro wspólne i poświęcenie. Oraz żywa wiara. Stanisław Jerzy Kalinowski urodził się 14 kwietnia 1888 r. we Lwowie. Tam ukończył Wydział Prawa Uniwersytetu Lwowskiego i odbył aplikację sądową. W 1915 r. został oddelegowany do Lublina, gdzie pełnił ważne funkcje. W 1921 r. został wpisany na listę adwokatów Rady Adwokackiej w Lublinie. Był wybierany na funkcję dziekana Rady Adwokackiej w Lublinie.

W czasie okupacji przewodniczył konspiracyjnym zespołom adwokackim, angażując się w pomoc adwokatom i ich rodzinom. Wykazał się bohaterską postawą, gdy Niemcy zażądali przygotowania listy adwokatów celem ich wysiedlenia. Wówczas na listę wpisał tylko swoje nazwisko.

W 1951 roku został z powodów politycznych skreślony z listy adwokatów, a rok później Wyższa Komisja Weryfikacyjna przy Ministrze Sprawiedliwości przywróciła mu prawo wykonywania zawodu.

Był członkiem Towarzystwa „Muzeum Lubelskie”, Lubelskiego Koła Polskiego Towarzystwa Naukowego, a także lubelskich władz Polskiego Czerwonego Krzyża. Był też prezesem Komisji Likwidacyjnej szacującej straty po I wojnie światowej, jako prawnik i organizator zajmował się organizacją Instytutu Lubelskiego, doradztwem Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik". Był prezesem Komitetu Odbudowy Katedry lubelskiej po II wojnie światowej. Z uwagi na te zasługi oraz pomoc świadczoną na rzecz Kurii Lubelskiej otrzymał tytuł szambelana papieskiego. W 1944 roku wraz z innymi osobami założył i pełnił funkcję prezesa Centralnego Komitetu Opieki Społecznej. Stanisław Jerzy Kalinowski zmarł w Lublinie 10 lipca 1954 roku i został pochowany na cmentarzu przy ul. Lipowej.