Nowy gatunek rośliny bez zapłodnienia

ks. Rafał Pastwa

publikacja 20.06.2014 10:00

Międzynarodowy zespół naukowców, w którego skład wchodzi dr Hieronim Golczyk, pracownik naukowy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, w Instytucie Biotechnologii KUL, pod kierownictwem prof. Ralpha Bocka uzyskał nowy gatunek tytoniu na drodze aseksualnej, czyli bez udziału zapłodnienia.

Nowy gatunek rośliny bez zapłodnienia Odkrycie naukowców cieszy, zwłaszcza, że wśród nich jest pracownik KUL ks. Rafał Pastwa /GN

Międzynarodowy zespół naukowców pod kierownictwem prof. Ralpha Bocka, ogłosił kilka dni temu na łamach prestiżowego czasopisma naukowego „Nature”, że uzyskał nowy gatunek tytoniu na drodze aseksualnej, czyli bez udziału zapłodnienia. W skład zespołu badawczego wchodzi pracownik KUL dr Hieronim Golczyk.

 - U roślin, nowe gatunki mieszańcowe powstają na drodze płciowej, czyli przez fuzję komórek płciowych (zapłodnienie), pochodzących od gatunków rodzicielskich – mówi dr Golczyk. Zwykle jednak, gdy występują znaczne genetyczne różnice między gatunkami rodzicielskimi, powstaje bariera międzygatunkowa bardzo utrudniająca lub wręcz uniemożliwiająca powstawanie płodnych mieszańców. Stanowi to znaczne utrudnienie w otrzymywaniu nowych, utrzymujących się w typie odmian roślin uprawnych. Naukowcy wykazali, że na skutek zabiegu szczepienia roślin, w rejonie zrastania się tkanek somatycznych pochodzących od dwóch genetycznie znacznie różniących się gatunków tytoniu, zachodzi naturalny proces, polegający na spontanicznym przenoszeniu całego jądrowego materiału genetycznego z komórek jednego gatunku do komórek drugiego. Powstały w ten sposób nowy typ komórek somatycznych posiada pełny, jądrowy materiał genetyczny obu gatunków – dodaje. Z komórek tych naukowcy wyprowadzili mieszańca międzygatunkowego, będącego nowym gatunkiem.

To odkrycie daje nowe spojrzenie na ewolucję - aseksualne powstawanie roślin - oraz stanowi przełom w rolnictwie, gdyż umożliwia skuteczne przełamywanie bariery międzygatunkowej, co oznacza istotne zwiększenie możliwości tworzenia nowych, płodnych i utrzymujących się w typie odmian roślin uprawnych. Zasadnicze pytanie dotyczy wpływu na uprawy tytoniu w Polsce i jego wykorzystanie. Odkrycie naukowców cieszy, jednak plantatorom sen z powiek spędza dyrektywa tytoniowa i podatki. Z niecierpliwością będziemy oczekiwać na takie odkrycia dotyczące roślin jadalnych.