Profesor Czesław Strzeszewski wpisał się w znacząco długi okres stuletniej historii KUL. Rozpoczął pracę na Uniwersytecie w 1932 roku. Swoją osobą wniósł do środowisko uniwersyteckie znakomite wykształcenie, chrześcijańsko-społeczną formację ideową i nietuzinkową osobowość.

Był z wykształcenia ekonomistą, odbył studia rolnicze i uzyskał stopnie naukowe z ekonomii w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie – doktora (1931) i doktora habilitowanego (1934). Jego wiedza teoretyczna w zakresie ekonomii była ugruntowana w praktyce gospodarczo-politycznej, gdyż przez lata zarządzał mniej lub bardziej bezpośrednio sporą posiadłością ziemską w rodzinnym Jarocinie. Na początku lat trzydziestych, po uzyskaniu doktoratu pracował też w Ministerstwie Rolnictwa i Reform Rolnych, zajmując się głównie kwestiami ekonomiki rolnictwa oraz przygotowywaniem i negocjowaniem międzynarodowych umów handlowych i celnych.

Wywodził się z zakorzenionej w polskiej i katolickiej tradycji rodziny ziemiańskiej, przy tym jego matka pochodziła z francuskiej rodziny de Sauvé, od kilku pokoleń zakorzenionej w Polsce. Z rodzinnego domu wyniósł chrześcijański system wartości oraz ugruntowaną na nich postawę obywatelską i gospodarność. W skład tego rodzinnego dziedzictwa wchodziła także znajomość języków m.in. francuskiego, niemieckiego i włoskiego, którą poszerzył o język angielski. Od najmłodszych lat bowiem, zakorzeniony w kulturze polskiej nosił w sobie doświadczenie życia w środowisku osób różnej narodowości i zróżnicowanym religijnie. Jego kolegami szkolnymi, a później współpracownikami byli Niemcy będący protestantami lub katolikami czy Żydzi wyznania mojżeszowego lub katolickiego.

Formację chrześcijańsko-społeczną zdobywał pod kierunkiem wybitnych duszpasterzy i świeckich działaczy. W latach młodzieńczych był członkiem, a później pełnił różne funkcje w organizacjach chrześcijańsko-społecznych, najdłużej w Stowarzyszeniu Katolickiej Młodzieży Akademickiej „Odrodzenie”. W nich uczył się i upowszechniał styl funkcjonowania katolickiego działacza społecznego, dla którego – wbrew obiegowym stereotypom o polskim katolickim nacjonalizmie przedwojennym – wolność w obszarze religijnym, światopoglądowym, gospodarczym i politycznym jest podstawową wartością, szanującą pluralizm poglądów i swobodę działania stowarzyszeń skupiających osoby o różnych przekonaniach ideowych.

Czesław Strzeszewski był przekonanym personalistą, uznawał osobę ludzką za najwyższą wartość w porządku przyrodzonym, uwzględniając naturalnie jako relację podstawową jej odniesienie do Boga. Osobę odróżnia od innych istot żywych podobieństwo do Stwórcy wyrażające się w jej wolności i rozumności. Eksponował też cielesno-duchowy charakter człowieka, tłumaczący znaczenie potrzeb duchowych, intelektualnych, kulturowych i materialnych. Wyboru celów i sposobów ich realizacji człowiek dokonuje dzięki swojej racjonalności. Uważał, że wolność wyraża się w swobodzie działania i możliwości wyboru. Jednakże dokonywanie wyborów, a zwłaszcza sposobów ich realizacji jest faktycznie możliwe jedynie w warunkach wolności, w wymiarze społecznym, politycznym i gospodarczym. Najwięcej uwagi poświęcił wymiarowi gospodarczemu, jednak jako działanie człowieka, które jest nierozerwalnie połączone z aktywnością społeczną i polityczną. Także w perspektywie ekonomicznej uważał człowieka najwyższą wartość, podmiot wszelkich działań gospodarczych, a także ich główny cel. W tym kontekście podkreślał, że naturalnym dążeniem człowieka jest dobro osobowe człowieka, czyli możliwie największy rozwój jego osobowości. Za najlepszą definicję wolności osobowej człowieka uznał określenie: wolność to nieskrępowana możność rozwoju osobowości.

Profesor Czesław Strzeszewski jest twórcą Lubelskiej Szkoły Katolickiej Nauki Społecznej. Uznanie dla jego osiągnięć wielokrotnie wyrażał Jan Paweł II. Między innymi w osobistym liście do profesora potwierdził osiągnięcia założonej przez niego szkoły i oryginalność jej osiągnięć oraz jej wiodący status w Polsce. Nade wszystko jednak cieszył się nieprzerwaną atencją i życzliwością Prymasa Stefana Wyszyńskiego, który widział w nim swego nauczyciela, z czasem także stymulując jego działalność naukową i wydawniczą. Dotyczy to nade wszystko pomnikowej pracy „Katolicka nauka społeczna”, wydanej w 1964 r. w Paryżu pod nazwiskiem Stanisława Jarockiego. Objętość, zakres i złożoność podejmowanych zagadnień oraz bogactwo przywoływanej światowej literatury w kilku językach sprawiała, że mnie, studentowi socjologii ich autor jawił się jako prawdziwy gigant intelektualny, o niezwykłej pracowitości. Kontrastowało to z jego drobną, skromną zawsze postacią.

Jego obraz wzbogacały mi opowieści jego ucznia - ks. prof. Franciszka Mazurka, także ciekawej postaci. W ich świetle prof. Strzeszewski jawił się jako wielki uczony, stawiający sobie i swoim uczniom wysokie wymagania, prawy chrześcijanin o nieposzlakowanej postawie moralnej, weryfikowanej w najbardziej skrajnych sytuacjach wynikających z życia w warunkach tworzonych przez totalitaryzmy – narodowy socjalizm podczas drugiej wojny światowej i komunizm w okresie powojennym. Osobiście poznałem profesora Strzeszewskiego w czasie zaaranżowanych przez ks. prof. F. Mazurka spotkań dotyczących mojej pracy doktorskiej poświęconej praktycznym konsekwencjom zasady pierwszeństwa pracy przed kapitałem. Profesor żywił nadzieję, że w wolnej już Polsce urzeczywistniane będą idee, które zgłębiał, formułował i upowszechniał. Prof. Strzeszewski, przez świadectwo swojego życia przenikniętego na wskroś ugruntowanym w chrześcijaństwie umiłowaniem wolności, przez działalność społeczną, jak w lubelskim Klubie Inteligencji Katolickiej czy w Ośrodku Dokumentacji i Studiów Społecznych, a nade wszystko przez badania naukowe, publikacje ich wyników, wychowanie i intelektualne ukształtowanie wielu pokoleń studentów jest ze wszech miar, i to nie tylko dla nich, „nauczycielem wolności”.

Ks. dr hab. Stanisław Fel, prof. KUL, socjolog, kierownik Katedry Katolickiej Nauki Społecznej i Etyki Społeczno-Gospodarczej w Instytucie Socjologii KUL, dziekan Wydziału Nauk Społecznych KUL, Członek Towarzystwa Naukowego KUL, Polskiego Towarzystwa Socjologicznego, Association for Catholic Social Ethics in Central Europe w Wiedniu oraz Rady Naukowej Ordo Socialis w Kolonii. Należy do grupy ekspertów Polskiej Komisji Akredytacyjnej, jest konsultorem Rady ds. Społecznych Konferencji Episkopatu Polski. Zainteresowania badawcze: katolicka nauka społeczna, etyka społeczno-gospodarcza, socjologia gospodarki, społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw.