Bazylika chełmska jest jednym z najstarszych sanktuariów na wschodzie Polski i od setek lat przyciąga pielgrzymów.

Ta góra i ta świątynia 257 lat temu były świadkami uroczystej koronacji. Wystarał się o nią u papieża Klemensa XIII greckokatolicki biskup Maksymilian Ryłło. Ikonę koronował greckokatolicki biskup smoleński Herakliusz Lisański.

Podobno na koronacji zależało przede wszystkim światłym ludziom świeckim, którzy bardzo mocno angażowali się, by ikona otrzymała insygnia. To właśnie oni uroczyście na sejmiku ziemskim już w 1730 r., czyli zaledwie kilkanaście lat po koronacji obrazu Matki Bożej Częstochowskiej, podjęli starania związane z koronacją chełmskiej ikony.