25 marca 1992 r. na mocy bulli Jana Pawła II "Totus Tuus Poloniae populus" diecezja lubelska została podniesiona do rangi archidiecezji i stała się metropolią z siedzibą w Lublinie.
Od 1925 r. kiedy to bulla Piusa XI dostosowała granice diecezji i i metropolii do sytuacji odrodzonego państwa polskiego, istniało pięć metropolii. Po II wojnie światowej Kościół miał problem z ustanowieniem granic administracyjnych zgodnie z nowym kształtem państwa. Udało się to dopiero w 1972 r. kiedy papież Paweł VI utworzył na ziemiach północnych i zachodnich cztery nowe diecezje. Taki podział trwał do 1992 r.
Zmiany nad regulacją struktury administracyjnej Kościoła w naszym kraju zainicjował po upadku komunizmu papież Jan Paweł II. Chciał, by Kościół w Polsce funkcjonował w warunkach zalecanych przez Sobór Watykański II. W marcu 1992 r. na mocy papieskiej bulli "Totus Tuus Poloniae populus", powstało 13 kolejnych diecezji skupionych w 8 metropoliach.
Diecezja lubelska stała się archidiecezją a w Lublinie ustanowiono metropolię. W skład metropolii lubelskiej weszły diecezje: lubelska, sandomierska i siedlecka. Zmniejszono teren dotychczasowej diecezji o 10 dekanatów, które zostały włączone do diecezji zamojsko-lubaczowskiej i sandomierskiej. Pierwszym metropolitą został podniesiony do rangi arcybiskupa, ks. bp Bolesław Pylak.
14 czerwca 1997 r. papież Jan Paweł II przyjął rezygnację z zarządzania archidiecezją lubelską złożoną przez abpa Bolesława Pylaka z racji ukończenia przez niego 75 roku życia i mianował jedenastym rządcą archidiecezji dotychczasowego biskupa tarnowskiego ks. prof. Józefa Życińskiego. Objął on posługiwanie w archidiecezji 29 czerwca 1997 r.
Abp Józef Życiński zmarł nagle w Rzymie 10 lutego 2011 r. Jego następcą papież Benedykt XVI mianował w dniu 26 września 2011 r. dotychczasowego Sekretarza Generalnego Konferencji Episkopatu Polski, biskupa pomocniczego diecezji tarnowskiej, ks. prof. Stanisława Budzika. Uroczysty ingres do archikatedry lubelskiej i objęcie archidiecezji miały miejsce 22 października 2011 r.