O znaczeniu I Komunii św. dla dzieci i ich rodziców, o przygotowaniu duszpasterskim do przyjęcia sakramentów pokuty i pojednania oraz Eucharystii i znaczeniu katechezy domowej dla rodzin z ks. dr. Piotrem Goliszkiem, wizytatorem katechetycznym archidiecezji lubelskiej, rozmawia ks. Rafał Pastwa.
Ks. Rafał Pastwa: Po rocznej przerwie w naszej archidiecezji setki dzieci przyjmą I Komunię św. Czym ta przerwa była spowodowana?
Ks. dr Piotr Goliszek: Roczna przerwa była również w innych diecezjach, które w 2012 r. zdecydowały się wprowadzić nowe podręczniki przygotowane zgodnie z nowym programem nauczania religii. Program został napisany do znowelizowanej podstawy programowej katechezy w Polsce, ze względu na obniżenie wieku dzieci rozpoczynających szkołę. Realizuje on przygotowanie do I Komunii św. w III klasie szkoły podstawowej.
Jak określić moment przyjęcia I Komunii św.?
Jak napisał Jan Paweł II w Liście do dzieci, wydarzenie przyjęcia po raz pierwszy sakramentu Eucharystii powinno być niezapomnianym spotkaniem z Panem Jezusem. Ten dzień powinno się wspominać jako jeden z piękniejszych w życiu.
Czy dzieci w tym wieku są w stanie zrozumieć sens i znaczenie tego sakramentu?
Oczywiście, ale po wcześniejszym przygotowaniu. Powinno się ono odbywać równolegle w trzech środowiskach: w rodzinie, szkole i parafii. W szkole są prowadzone katechezy systematyczne, które omawiają najważniejsze kwestie dotyczące sakramentów, które dzieci mają przyjąć. Niezastąpione jednak jest świadectwo życia w rodzinie, rodzinna modlitwa i lektura Pisma Świętego, wspólne uczestnictwo w życiu Kościoła jako wspólnoty, a także katecheza parafialna. Dziecko poprzez katechezy w tych środowiskach poznaje cel uczestnictwa w Eucharystii i sakramencie pokuty i pojednania, nabywa motywacji do regularnego i pogłębionego uczestnictwa w tych sakramentach. Pewne jest również to, że ma ono proste i szczere pragnienie spotkania z Chrystusem.
Należy się zatem starać, aby dorośli nie zagłuszyli w dzieciach tego szczerego pragnienia przyjęcia Chrystusa przez koncentrację wyłącznie na stronie technicznej i organizacyjnej I Komunii św.
Nie można się skupiać na oprawie zewnętrznej, zarówno w kościele, jak i poza nim, żeby nie przesłonić duchowej istoty tego wydarzenia.
A czy podczas przygotowania do I Komunii św. nie spychamy na bok równie ważnego sakramentu pokuty i pojednania?
Trzeba nad tym czuwać. W parafiach naszej archidiecezji duszpasterze dbają o to, by dzień pierwszej spowiedzi był również mocno podkreślony i głęboko przeżywany, nie tylko przez dzieci, ale przez całe rodziny.
Ale nie wszyscy rodzice mogą przystąpić do spowiedzi razem ze swoimi dziećmi…
Osoby żyjące w związkach niesakramentalnych powinny wyjaśnić tę sytuację swoim dzieciom. Natomiast katecheza parafialna przed I Komunią św. powinna edukować w obszarze religijnym i prawnym osoby żyjące w związkach niesakramentalnych oraz zachęcić, aby uregulowały swoją relację z Kościołem. Należy również wyjaśnić tym osobom, że z powodu nieuregulowanej sytuacji prawnej i sakramentalnej nie mogą przystąpić do spowiedzi i Komunii w trakcie uroczystości pierwszokomunijnych. Wspólnota powinna zrozumieć położenie tych rodziców i nie piętnować ich czy wykluczać, ale wręcz odwrotnie – angażować w przygotowanie do tego święta. To również zadanie kapłana prowadzącego przygotowania w parafii, aby potraktować ich z wielką życzliwością i kulturą.
Co wyróżnia naszą archidiecezję w przygotowaniach do I Komunii św.?
Pielgrzymki do sanktuariów maryjnych na terenie archidiecezji w „białym tygodniu”. Dużym sukcesem duszpasterskim jest również wprowadzenie we wszystkich parafiach jednolitych strojów dla dzieci pierwszokomunijnych. Chodzi o to, by nie było przede wszystkim rewii mody i różnic między dziećmi. Jednolity strój ma podkreślić również wymiar wspólnoty. Komunia to zjednoczenie z Chrystusem i jedność z drugim człowiekiem.
Obserwatorzy dostrzegają, że po I Komunii św. następuje rok przerwy w korzystaniu z sakramentów przez dzieci z rodzin, które nie mają bliskiego związku z życiem parafii…
To zależy rzeczywiście od rodziców. Ich zadaniem jest, by duchowość eucharystyczną dalej pielęgnować i rozwijać. Podstawą jest uczestnictwo w niedzielnych Mszach św. oraz w nabożeństwach I piątku miesiąca. Duszpasterze powinni służyć pomocą w tworzeniu atmosfery sprzyjającej rodzinnemu charakterowi kultywowania duchowości eucharystycznej i przypominać o obowiązkach rodziców katolickich. Dla chłopców naturalną drogą pogłębiania więzi z Chrystusem może być służba przy ołtarzu w charakterze ministranta, dziewczynki natomiast mogą być zaangażowane w pracę scholi parafialnej czy innej grupy lub wspólnoty dla dzieci. Należy dobrze wykorzystać czas na formację dzieci, żeby nie było zaległości duchowych przed przyjęciem sakramentu bierzmowania.
Wyraź swoją opinię
napisz do redakcji:
gosc@gosc.plpodziel się