Nowy numer 13/2024 Archiwum

Śmierć u fryzjera

9 września 1939 roku na Lublin spadły bomby, powodując wiele zniszczeń i zabijając mieszkańców. Wśród ofiar był Józef Czechowicz - poeta związany z Lublinem.

Zmasowany atak niemieckich bombowców uderzył przede wszystkim w centrum miasta, w rejonie ulic: Krakowskiego Przedmieścia, Narutowicza, Kapucyńskiej, Kościuszki, Szopena, Starego Miasta. Poważnie uszkodzone zostały: budynek magistratu, gdzie zginęły 42 osoby (m.in. prezydent Torunia, Leon Raszeja) oraz katedra.

W kamienicy przy ulicy Kościuszki zginął pod gruzami Józef Czechowicz, który wybrał się akurat do fryzjera. Jeden z kolegów poety Wacław Gralewski opisał ten dzień w swoich wspomnieniach.

„Kilka bomb padło na dom, w którym mieściła się fryzjernia Ostrowskiej. Jedna z nich, przebiwszy sklepienia, wpadła do zakładu. Według relacji Henryka Domińskiego, lublinianina, poety i dziennikarza, który do Lublina przywędrował razem z Czechowiczem, gdy bomba wpadła do fryzjerni, on i towarzysze skoczyli pod ścianę i upadli na ziemię – natomiast Czechowicz skoczył w przeciwnym kierunku. W rezultacie eksplozji zginęło kilka osób i runął zakład. Leżący pod ścianą towarzysze Czechowicza ocaleli – po godzinie wygrzebali się spod gruzów i wydostali się ze zburzonego domu bez poważniejszych obrażeń. W rezultacie akcji ratunkowej wydobyto spod gruzów strzęp ludzki, w kieszeni którego znaleziono niezniszczony słownik polsko-niemiecki z napisem na pierwszej stronie: własność Józefa Czechowicza”.

W rocznicę śmierci poety na placu, któremu nadano nazwę Józefa Czechowicza, zgromadziła się młodzież oraz przedstawiciele władz miejskich, by oddać cześć poecie sławiącemu nasze miasto. Odczytano fragmenty poezji Czechowicza i złożono kwiaty w miejscu upamiętniającym tę postać.

Poeta urodził się 15 marca 1903 r. w Lublinie. W 1920 r. brał udział jako ochotnik w wojnie polsko-bolszewickiej, w 1921 r. ukończył seminarium nauczycielskie w Lublinie. Pracował jako nauczyciel w Brasławiu i Słobódce. W 1922 r. powrócił do Lublina, ukończył roczny Wyższy Kurs Nauczycielski i rozpoczął pracę we Włodzimierzu Wołyńskim. W 1923 r., wraz z poetami grupy poetyckiej "Lucyfer", był współtwórcą czasopisma literackiego "Reflektor", w którym debiutował "Opowieścią o papierowej koronie". W następnych latach Czechowicz stał się czołowym twórcą grupy poetyckiej "Reflektor", która wydawała pismo do 1925, a od 1927 - "Bibliotekę Reflektora". W 1925 był redaktorem dodatku literackiego do "Przeglądu Lubelsko-Kresowego". Publikował również w lubelskim dwutygodniku literackim "Nowe Życie".

W latach 1925-1927 był kierownikiem Lubelskiej Szkoły Specjalnej. Następnie studiował w Instytucie Pedagogiki Specjalnej w Warszawie (1928-1929) i pracował równocześnie w Instytucie dla Głuchoniemych i Ociemniałych.

W 1932 wraz z Franciszką Armsztajnową założyli lubelski oddział Związku Zawodowego Literatów Polskich (ZZLP).

W 1939 pracował w dziale literackim Polskiego Radia, dla którego napisał wiele słuchowisk. Po wybuchu wojny wraz z grupą dziennikarzy wyjechał do Lublina, gdzie zginął w pierwszych dniach września 1939 w czasie bombardowania miasta.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Zapisane na później

Pobieranie listy