Arcybiskup Stanisław Budzik urodził się dnia 25 kwietnia 1952 roku w Łękawicy k. Tarnowa. W roku 1971 złożył egzamin dojrzałości w I Liceum Ogólnokształcącym im. Kazimierza Brodzińskiego w Tarnowie. W latach 1971-77 przygotowywał się do kapłaństwa w Wyższym Seminarium Duchownym w Tarnowie, studiując równocześnie filozofię i teologię w tamtejszym Instytucie Teologicznym.

Święcenia prezbiteratu otrzymał w dniu 29 maja 1977 r. z rąk bpa Jerzego Ablewicza. W tym samym roku uzyskał tytuł magistra teologii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W latach 1982-1988 studiował na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu w Innsbrucku, gdzie obronił pracę doktorską pt. Doctor pacis. Theologie des Friedens bei Augustinus. Za pracę tę otrzymał w roku 1989 nagrodę prezydenta miasta Innsbrucka, ukazała się ona także drukiem w serii naukowej Innsbrucker Theologische Studien.

 Habilitację z nauk teologicznych uzyskał w 1997 r. na Wydziale Teologicznym Papieskiej Akademii Teologicznej (dziś Uniwersytet Papieski Jana Pawła II) w Krakowie na podstawie pracy Dramat odkupienia. Kategoria dramatyczne w teologii na przykładzie R. Girarda, H.U. von Balthasara i R. Schwagera. W roku 2002 uzyskał stanowisko profesora nadzwyczajnego Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie.

Arcybiskup Stanisław zanim trafił do diecezji lubelskiej przez lata pracował w diecezji tarnowskiej. Pełnił wiele różnych funkcji. Tworzył m.in. struktury i pełnił funkcję dyrektora nowo utworzonej Caritas Diecezji Tarnowskiej. Przez cztery lata był rzecznikiem prasowym bpa Józefa Życińskiego. Wchodził także w skład rady programowej Radia Dobra Nowina, był skarbnikiem Tarnowskiego Koła Teologicznego i członkiem kolegium redakcyjnego czasopisma „Religioni et Litteris” .Był także rektorem Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie.

24 lutego 2004 r. papież Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym diecezji tarnowskiej ze stolicą tytularną w Hólar (Islandia). Święcenia biskupie przyjął w dniu 3 kwietnia 2004 r. w bazylice katedralnej w Tarnowie z rąk biskupa tarnowskiego Wiktora Skworca.

Przez wiele lat pracował w strukturach Konferencji Episkopatu Polski a w czerwcu 2007 został wybrany sekretarzem generalnym KEP. Urząd sprawował od sierpnia 2007 do listopada 2011 r. 

W dniu 26 września 2011 r. został mianowany przez papieża Benedykta XVI arcybiskupem metropolitą lubelskim. Objęcie kanoniczne archidiecezji oraz uroczysty ingres do archikatedry lubelskiej miały miejsce 22 października 2011 r.