Nowy numer 11/2024 Archiwum

Dlaczego święcimy pokarmy?

W polskiej tradycji Wielka Sobota zaczyna się w wielu domach od rodzinnego przygotowania koszyczka wielkanocnego, z którym udajemy się do kościoła, by poświęcić pokarmy. Dlaczego to robimy?

Św. Paweł w liście do Koryntian mówi: "Przeto czy jecie, czy pijecie, czy cokolwiek innego czynicie, wszystko na chwałę Bożą czyńcie". Te słowa mają szczególne znaczenie w czasie świąt Wielkanocnych, kiedy w kościele katolickim obchodzone jest najważniejsze wydarzenie w historii ludzkości.

- Zarówno w Starym, jak i Nowym Testamencie wszystkie ważne sprawy załatwiano na uczcie. Abraham ucztował z aniołami, kiedy ogłosili mu, że jego żona Sara, mimo podeszłego wieku, urodzi syna. Jezus z uczniami zasiadł na ucztę podczas ostatniej wieczerzy spożywając chleb i wino, które zostało przemienione w Jego Ciało i Krew. Dlatego i my świętując pamiątkę zmartwychwstania zasiadamy rodzinnie do uczty, do wyjątkowego śniadania, które ma być inne niż wszelkie posiłki spożywane na co dzień. To nie zwykłe śniadanie, ale posiłek, który ma charakter religijny - wyjaśnia ks. Ryszard Podpora z Wydziały Duszpasterskiego Kurii Metropolitalnej w Lublinie.

Stąd tradycja, by w Wielką Sobotę poświęcić pokarmy, które spożywać będziemy w niedzielę o poranku radując się ze Zmartwychwstania.

Obrzęd święcenia pokarmów w Wielką Sobotę sięga aż VIII wieku zarówno w Kościele wschodnim, jak i zachodnim. W Polsce zwyczaj przyjął się w XIV stuleciu.

Warto pamiętać, że zwyczaj ten jest drugorzędnym obrzędem liturgii wielkanocnej w stosunku do pierwszoplanowych sakramentów paschalnych, chrztu z bierzmowaniem i eucharystii.

Obrzęd poświęcenia spełniali biskupi, kapłani, diakoni, lektorzy i osoby świeckie. Co ciekawe, w czasie I wojny światowej, ze względu na szczególne warunki, sami świeccy poświęcali stół wielkanocny.

Współczesny polski rytuał błogosławieństw (1994) podaje następującą normę: "Obrzęd ten mogą sprawować kapłani (to znaczy: biskupi i prezbiterzy, zob. KKK, art. 1554), diakoni, a także ustanowieni przez biskupa akolici i lektorzy, będący alumnami seminarium duchownego. Błogosławieństwa pokarmów może też dokonać w domu ojciec, matka lub ktoś z członków rodziny przed porannym wspólnym posiłkiem w Uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego" (nr 1338).

Święcenie pokarmów wielkanocnych nadal praktykuje się nie tylko w Polsce, lecz również w innych krajach czy regionach, na przykład w Austrii, w Bawarii i we Włoszech.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Zapisane na później

Pobieranie listy