Po 5 latach udało się rodzinie Marii wrócić, ale nie w komplecie. Zginął jej brat, którego Rosjanie wcielili do swego wojska. W 1945 roku Anna Jurczuk otrzymała niespodziewanie dokument zwalniający ją z zesłania wraz z opłaconym biletem do Polski.

– Nie mogliśmy uwierzyć w nasze szczęście. Okazało się, że wujek, który był lekarzem w Szczucinie, uratował życie jakiemuś radzieckiemu generałowi rannemu w walce z Niemcami. Ten, wychodząc ze szpitala, zapytał wujka, czego chce w zamian. Wujek poprosił go, by załatwił nam powrót z Syberii. Tak się stało – opowiada pani Maria. Najpierw rodzina pojechał do Szczucina, dokąd otrzymała bilet. Kiedy tam dotarła, wujek już nie żył. Wtedy wraz z owdowiałą ciotką wszyscy wsiedli do pociągu jadącego do Chełma. Po kilku dniach podróży dotarli na miejsce. Na peronie czekał tata i najstarszy brat. – Rodzice tulili się i płakali. Najbardziej płakał tata, ale to były już łzy szczęścia – kończy swoją opowieść pani Maria.

By upamiętnić ofiary tych tragicznych wydarzeń, w Lublinie organizowane są trzydniowe obchody: „Przeszliśmy-Niepokonani” 80. rocznica masowych deportacji Polaków na Sybir. W uroczystościach będą uczestniczyć sybiracy.

W niedzielę 9 lutego oddamy hołd ofiarom pod pomnikiem Matki Sybiraczki (ul. Peowiaków 12). Wierni będą mogli również pomodlić się w ich intencji podczas Mszy św. w Kościele Pobrygidkowskim (ul. Narutowicza 6).

W poniedziałek 10 lutego w XXVII LO w Lublinie (ul. Biedronki 13) odbędzie się rozstrzygnięcie finału IV edycji Międzyszkolnego Konkursu „Co nam przekazują zesłańcy Sybiru?”. Uczniowie zostaną nagrodzeni w trzech kategoriach: plastycznej, literackiej i multimedialnej. Prof. dr hab. Eugeniusz Niebelski z KUL, ekspert od losów polskich zesłańców na Syberię, wygłosi wykład na temat tego, jak wyglądała sytuacja deportowanych w głąb ZSRR Polaków. Zaprezentowana zostanie także ekspozycja stała „A myśmy szli i szli – niepokonani”.

Następnego dnia obchody przeniosą się do budynku IPN Lublin (ul. Wodopojna 2). Tam zostaną przekazane informacje o celach i założeniach projektu edukacyjno-patriotycznego „80-lecie wywózek na Syberię”. Swoje umiejętności zaprezentują uczniowie lubelskich szkół: XXVII LO, Bursy Szkolnej nr 2 i Szkoły Podstawowej nr 51, którzy poprzez występ artystyczny uczczą pamięć o ofiarach deportacji. Z młodzieżą wystąpi także Norbert „Smoła” Smoliński z koncertem „Jest taki kraj daleki”.