Jak pokazać 40 lat działalności związku, który urósł do rangi symbolu walki o wolną Polskę?

Wystawę otworzył rektor UMCS prof. Radosław Dobrowolski. Gospodarzem wernisażu był kierownik Muzeum UMCS Dariusz Boruch, a poprowadził go przewodniczący Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” UMCS Jacek Kot, w towarzystwie wiceprzewodniczącego Józefa Kaczora.

W 2019 r. do Muzeum UMCS zaczęły napływać przynoszone przez członków Solidarności pamiątki, materiały historyczne i fotografie. Wtedy właśnie zrodził się pomysł stworzenia wystawy z okazji 40. rocznicy postania na naszej uczelni pierwszego, niezależnego od ówczesnych władz, związku zawodowego – wyjaśniają osoby zaangażowanie w powstanie wystawy.

Jak pokazać 40 lat działalności związku, który urósł do rangi symbolu walki o wolną Polskę? Jak na skromnej przestrzeni ukazać ogrom działań organizacji, która w kluczowych momentach swojej historii była również ruchem politycznym, społecznym, kulturalnym, a w pewnej mierze także religijnym? Postanowiono, korzystając z technik muzealnych, pokazać przede wszystkim atmosferę tamtych dni i liczyć na emocjonalny odbiór wystawy przez widzów. 

Autorką części faktograficznej jest Anna Dubis, która opierając się na publikacjach naukowych, dokumentach i na relacjach ustnych świadków wydarzeń, napisała scenariusz, zaproponowała podział na tematy i działy. Pierwsze plansze wystawy poświęcone zostały kalendarium. Kolejne działy – Strajki na Uczelni, Założyciele i władze NSZZ „Solidarność” UMCS, Działalność merytoryczna Związku, Działalność wydawnicza, kulturalna i oświatowa – miały na celu zaprezentowanie zwiedzającym działań członków związku, zarówno w okresie jego nielegalnego funkcjonowania, jak i w czasach obecnych. Podsumowaniem całości stały się Wspomnienia, zawierające wypowiedzi członków związku zamieszczone w pracy doktorskiej dr Magdaleny Bielskiej „NSZZ »Solidarność« UMCS w latach 1980–1989”. Praca ta okazała się nieocenionym źródłem wiedzy podczas tworzenia scenariusza wystawy. W tym końcowym dziale dowiedzieć się można również, jak obecnie związkowcy upamiętniaj swoją historię.

Wsparciem merytorycznym dla zespołu Muzeum UMCS byli Jacek Kot, Józef Kaczor, Maria Nowak i Grzegorz Nowak, którzy aktywnie współdziałali w tworzeniu scenariusza. Oprawę graficzną plansz zapewnił artysta plastyk dr Paweł D. Znamierowski. Na wystawie zaprezentowano eksponaty i zdjęcia pochodzące ze zbiorów własnych Archiwum i Muzeum UMCS, NSSZ „Solidarność” UMCS, osób prywatnych oraz kolekcji fotograficznych Jacka Kmiecia, Piotra Maciuka i Jacka Mirosława.

Muzeum UMCS mieści się w Bibliotece Głównej. W godzinach otwarcia biblioteki do połowy marca można zwiedzać wystawę ważną dla zrozumienia historii UMCS i Polski.