Nowa Aleksandria - czyli nasze Puławy

W tym roku przypada 180. rocznica ogłoszenia w „Gazecie Warszawskiej” z 15 lipca 1845 r. informacji o zmianie nazwy Puław na Nową Aleksandrię. Uczyniono to na mocy uchwały Rady Administracyjnej Królestwa Polskiego z 24 czerwca 1845 r. na cześć cara Aleksandra I. 
Z kolei w 1887 r. zmieniono zapis na Nowa Aleksandrya, a w 1899 r. na Nowo-Aleksandrya. W późniejszym czasie nastąpiła kolejna ewolucja i była to Nowo-Alexandria. Pierwotną nazwę naszych Puław przywrócono 19 maja 1916 r. w okresie okupacji austriackiej.

Na przełomie XVIII i XIX wieku Puławy stanowiły centrum życia politycznego, kulturalnego i literackiego. Stało się to za sprawą Adama Kazimierza Czartoryskiego i jego małżonki Izabeli z Flemmingów, którzy sprowadzili na dwór puławski najwybitniejszych artystów (Jan Piotr Norblin), literatów (Julian Ursyn Niemcewicz) i architektów (Christian Piotr Aigner). To tu, w Świątyni Sybilli (1801) i Domu Gotyckim (1809) księżna stworzyła pierwsze muzeum na ziemiach polskich. Stało się ono zalążkiem wielkiego kolekcjonerstwa, kultywowanego do dziś. Kres puławskiego ośrodka to czasy powstania listopadowego, kiedy to dobra Czartoryskich uległy konfiskacie, a sami Czartoryscy udali się do Paryża, na emigrację. W puławskim umieszczono Aleksandryjski Instytut Wychowania Panien, oraz kolejno Instytut Politechniczny i Rolniczo-Leśny oraz Instytut Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa. Obecnie właścicielem kompleksu pałacowo parkowego jest Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa.