Ogród Botaniczny UMCS obchodzi w tym roku 60-lecie swojego istnienia. Ta ogólnouczelniana jednostka gromadzi udokumentowane zbiory i kolekcje roślin pochodzących z całego świata, służące celom naukowym, edukacyjnym i dydaktycznym.
Miejsce posiada bogatą historię związaną m.in. z Tadeuszem Kościuszką oraz funkcjonującym tu w XIX w. uzdrowiskiem, a przeprowadzone w ostatnich latach prace archeologiczne dostarczyły śladów znacznie wcześniejszego wykorzystania tego terenu, sięgających wczesnego średniowiecza, a nawet neolitu.
- Nasz ogród to połączenie przyrody z historią i kulturą. 60 lat działalności pokazuje, jak bardzo splatają się w tym miejscu różne dziedziny nauki. Dzięki publikacji dr inż. Mieczysława Kseniaka pt: „Zapomniana reduta gen. Tadeusza Kościuszki w Ogrodzie Botanicznym UMCS na Sławinku w Lublinie” dziś możemy oficjalnie potwierdzić istnienie szańców kościuszkowskich w tym miejscu i podzielić się ich historią z odwiedzającymi Ogród Botaniczny. Przygotowaliśmy specjalne miejsce poświęcone Tadeuszowi Kościuszce - mówi dr Grażyna Szymczak, dyrektor Ogrodu Botanicznego UMCS w Lublinie.
Dyrektor przypomniała także początki badań archeologicznych związanych z szańcami w botaniku. - W 2017 roku Mieczysław Kseniak wysunął tezę, że mamy do czynienia z zachowaną redutą z końca XVIII wieku, wzniesioną z inicjatywy generała Tadeusza Kościuszki. Koncepcja Kseniaka odegrała znaczącą rolę w przywróceniu zainteresowania tym obiektem i wzmocniła jego symboliczne znaczenie w kontekście lokalnej tożsamości historycznej. W październiku 2020 roku Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków wpisał obiekt do rejestru zabytków województwa lubelskiego - mówi pani dyrektor.
Z okazji 60. urodzin Ogrodu Botanicznego w Dworku Kościuszków została otwarta wystawa stała znalezisk pt. „Zanim powstał Ogród”, którą przygotował archeolog i numizmatyk Michał Piotr Grabowski. Ekspozycja prezentuje kilkaset obiektów z okresu od X do XX w., w tym m.in. ceramikę wczesnośredniowieczną, monety (najstarsze z XVII w.), plomby, biżuterię oraz militaria z różnych epok. Najstarszym obiektem jest fragment toporka kamiennego z okresu neolitu (3 tys. p.n.e.).
Każdy, kto odwiedza ogród, może nie tylko zachwycać się przyrodą, ale i poznać ciekawą historię.