Ludzie przychodzą i przyjeżdżają na tzw. Górkę Chełmską, by modlić się do Matki Bożej. To tu znajduje się kopia jednego z najstarszych i najsłynniejszych wizerunków Bogurodzicy z Dzieciątkiem Jezus. Przed tą ikoną modlili się prawosławni, później unici, potem znowu prawosławni, a od 1920 r. do dziś – katolicy.

Podania i legendy przypisywały cudownej ikonie Matki Bożej Chełmskiej uratowanie od najazdu Tatarów w XIII w. Obraz towarzyszył także królowi Janowi Kazimierzowi w wyprawach wojennych. Mówiono, że to właśnie cudownej ikonie zawdzięczał zwycięstwo pod Beresteczkiem.

W połowie XVII wieku powołano komisję do zbadania historii i cudów obrazu, które się dzięki niemu zdarzały. Ukoronowaniem prac komisji była książka Jakuba Suszy, kierującego wówczas unickim gimnazjum w Chełmie, zatytułowana „Phoenix tertiato redivivus albo Obraz starożytny Chełmski Panny i Matki Przenajświętszej sławą cudownych swoich dzieł po trzecie ożyły...” – biskup Susza spisał w niej ponad 600 różnych cudownych zdarzeń związanych z tą ikoną.

253 lata temu unici doprowadzili do koronacji obrazu. Podobno zależało na tym przede wszystkim światłym ludziom świeckim, którzy bardzo mocno angażowali się, by ikona otrzymała insygnia. To właśnie oni uroczyście na sejmiku ziemskim już w 1730 r., czyli zaledwie kilkanaście lat po koronacji obrazu Matki Bożej Częstochowskiej, podjęli starania związane z koronacją chełmskiej ikony.

Przez cały XVII i XVIII w. świętem Matki Boskiej Chełmskiej był „Fest” w dniu Narodzenia Najświętszej Maryi Panny – 8 września. Do chełmskiej świątyni „na Górce” przybywano konno i pieszo. Do Matki Bożej przywożono też chorych. Gdy chełmska katedra wraz z obrazem trafiła ponownie w ręce prawosławnych, ikona cieszyła się także niezwykłym szacunkiem, o czym świadczy fakt, że 2 września 1888 r. przybył do niej car Aleksander III z całą rodziną.

Na święto ikony przybywało do Chełma tysiące pielgrzymów. W 1915 r. Rosjanie mieszkający w Chełmie wyjechali w głąb swojego kraju, a wraz z nimi ikona Matki Bożej Chełmskiej. Cudowny obraz trafił do Moskwy, w 1918 r. przewieziono go do Kijowa. Kiedy otwarto kościół katolicki na „Górce” w 1919 r., na miejscu oryginału w ołtarzu głównym umieszczono znalezioną na strychu świątyni kopię obrazu. W 1938 r. wymieniono ją na replikę, sporządzoną przez chełmskiego malarza Władysława Ukleję, która do dziś znajduje się w ołtarzu głównym.

Dziś do Chełma na „Górkę”, tak jak i wieki temu, przez cały rok przybywają pielgrzymi. – W minionym roku do Matki Bożej pielgrzymowało ponad 30 tys. wiernych, mamy nadzieję, że w czasie tegorocznego odpustu nie będzie ich mniej – mówi proboszcz parafii Narodzenia NMP w Chełmie ks. Andrzej Sternik.

W tym roku po raz drugi w historii będą błogosławione w czasie uroczystości odpustowych róże. – Wiąże się to z historią opisaną w księdze łask i cudów, kiedy to do Matki Bożej przybyli rodzice z niewidomym dzieckiem. Płatki kwiatów potarli o obraz i położyli dziecku na oczy. Ono przejrzało – opowiada ks. Andrzej.

PROGRAM UROCZYSTOŚCI ODPUSTOWYCH

Odpust poprzedzi TRIDUUM MARYJNE, 4–6 września

18:00 – Msza św.

19:30 – Procesja różańcowa z obrazem Matki Bożej Chełmskiej

21:00 – Apel Maryjny

Prowadzi ks. Krzysztof Zubrzycki – Ełk

PIĄTEK, 7 września

16:00 – Przywitanie pielgrzymów

17:30 – Nowenna do MB Chełmskiej

18:00 – Msza św., J.E. Ks. Bp Józef Wróbel – błogosławieństwo i odsłonięcie tablicy wołyńskiej

21:00 – Apel Maryjny

Droga Krzyżowa po chełmskiej kalwarii

Uwielbienie z zespołem Good God

24:00 – Msza św. (koncelebrują księża rodacy oraz byli wikariusze)

SOBOTA, 8 września

1:30 – Różaniec fatimski

5:30 – Godzinki

6:00; 7:00; 8:00 - Msza św.

9:00 - Msza św. dla rodzin z błogosławieństwem małych dzieci, J.E. ks. bp Mieczysław Cisło

11:30 - SUMA PONTYFIKALNA, J.E. ks. abp Tadeusz Kondrusiewicz, metropolita mińsko-mohylewski, J.E. ks. abp Stanisław Budzik, J.E. ks. bp Artur Miziński, J.E. ks. bp Mieczysław Cisło.

Błogosławieństwo wieńców dożynkowych

16:00 - Msza św.

Błogosławieństwo przyborów szkolnych

J.E. ks. bp. Ryszard Karpiński

18:00 - Msza św.

Po Mszy św. o godz.9.00; 11.30, 16.00; 18.00 – błogosławieństwo róż.

Każdy, kto przybędzie do sanktuarium z różą, będzie ją później mógł zabrać poświęconą do domu, lub zostawić w kościele. – Z wykorzystaniem pozostałych płatków kwiatów, będą przygotowane specjalnie modlitewniki – informuje proboszcz.