Śladami utraconego Lublina

To niezwykła opowieść o mieście, które zmieniało się przez dziesięciolecia - o jego miejscach, budynkach i ulicach, które zniknęły z mapy, ale wciąż żyją w pamięci mieszkańców. Ekspozycja zabiera odwiedzających w podróż do przeszłości, prezentując fotografie, dokumenty i pocztówki, które pozwalają odkryć nieistniejące już fragmenty Lublina. Wśród nich znalazły się m.in. zdjęcia Soboru pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, dawnego miasteczka żydowskiego Wieniawa, Podzamcza, hotelu Victoria czy zakładów lotniczych Plage i Laśkiewicza.

Na wystawie zobaczyć można zarówno oryginalne materiały z zasobu Archiwum Państwowego, jak i unikalne eksponaty z prywatnej kolekcji Norberta Podleśnego. To spotkanie z historią miasta, które - choć w znacznej mierze zatarte przez czas i wydarzenia XX wieku - pozostaje ważną częścią lubelskiej tożsamości. Wystawa prezentuje siedem obiektów i przestrzeni, które w dwudziestoleciu międzywojennym stanowiły ważne punkty na mapie miasta:

• Sobór prawosławny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego - monumentalna świątynia dominująca niegdyś nad Placem Litewskim, symbol carskiej dominacji, rozebrana po odzyskaniu niepodległości.

• Wieniawa - miasteczko żydowskie - tętniąca życiem, wielokulturowa dzielnica, której kres przyniosła Zagłada.

• Ulice Szeroka, Jateczna i Krawiecka - centrum dawnej dzielnicy żydowskiej na Podzamczu, zniszczone podczas okupacji niemieckiej.

• Ulica i targ przy Świętoduskiej - serce handlowego Lublina, miejsce spotkań i wymiany międzykulturowej, zlikwidowane w czasie II wojny światowej.

• Wieża ciśnień na placu Bernardyńskim - neogotycka budowla, symbol miejskiej nowoczesności, zniszczona w 1944 roku.

• Hotel Victoria - najbardziej elegancki hotel przedwojennego Lublina, w którym w 1918 roku powołano Tymczasowy Rząd Republiki Polskiej; budynek nie przetrwał wojennych bombardowań.

• Zakłady mechaniczne E. Plage i T. Laśkiewicz - pierwsza polska fabryka samolotów, chluba przemysłowego Lublina, zbombardowana we wrześniu 1939 roku.

Każdy z tych obiektów to fragment większej opowieści o mieście wielokulturowym, otwartym i dynamicznym, a jednocześnie boleśnie doświadczonym przez historię. „Lublin, którego już nie ma” to nie tylko wystawa historyczna, lecz także zaproszenie do refleksji nad rolą pamięci i dziedzictwa. Pokazuje, jak nietrwała bywa materialna forma miasta, ale też jak silny ślad pozostawia ono w świadomości kolejnych pokoleń. To opowieść o przestrzeniach, które mimo że fizycznie już nie istnieją, to nadal tworzą fundament kultury i tożsamości Lublina.

Wystawa dostępna jest dla zwiedzających do 14 listopada, od poniedziałku do piątku w godzinach 9-14, w siedzibie Archiwum Państwowego w Lublinie. Grupy zorganizowane oraz osoby zainteresowane oprowadzeniem kuratorskim mogą zgłaszać się pod adresem: promocja@lublin.ap.gov.pl.