W konkursie udział biorą nowo powstające instytucje i takie, które przeszły w ciągu ostatnich czterech lat gruntowne przebudowy.

Rozpoczęte w 2018 roku prace na Zamku Lubelskim objęły gruntowną przebudowę skrzydła północnego, a także roboty modernizacyjne w częściach skrzydła południowego i zachodniego. W wyniku realizacji projektu powstały nowoczesne wystawy stałe: „Trybunał Koronny w dziejach Rzeczypospolitej 1578-1794”, „Galeria Malarstwa Polskiego XIX i XX wieku”, ze szczególnym wyeksponowaniem obrazu "Unii lubelskiej" Jana Matejki, „Grupa Zamek i Awangarda” oraz „Malarstwo Cerkiewne”, Galeria im. Ireny Hochman i Tadeusza Mysłowskiego, a także nowa przestrzeń przeznaczona na wystawy czasowe. Nowo powstałe ekspozycje są nowoczesne i wykorzystują multimedia, które pozwalają na pełniejszy odbiór wrażeń przez zwiedzających. Realizowane w obiektach objętych projektem prace miały na celu zmodernizowanie i powiększenie przestrzeni ekspozycyjnej, poprawę komfortu zwiedzania i pracy w muzeum oraz powiązanie tematyczne poszczególnych obiektów i stworzenie logicznego ciągu zwiedzania wystaw. W ramach przebudowy powstała także nowa przestrzeń do prowadzenia działalności kulturalnej i edukacyjnej.

Nagroda przyznawana jest od 1977 roku przez European Museum Forum, organizację pozarządową, której misją jest promowanie innowacji w muzealnictwie i zachęcanie do wymiany doświadczeń i dobrych praktyk między muzeami w całej Europie. EMF działa pod auspicjami Rady Europy.

Znalezienie się na liście nominowanych, wśród najlepszych europejskich muzeów, to wielkie wyróżnienie.

Do nagrody EMYA 2022 nominowana była jedna placówka z Polski - Dom Mikołaja Kopernika, oddział Muzeum Okręgowego w Toruniu, która zdobyła wyróżnienie. W tym roku nominowane było Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu. Na liście muzeów nominowanych, do przyszłorocznej nagrody znalazło się 50 instytucji z całej Europy.