"Grupa Zamek" - początek nowoczesnej sztuki w Lublinie i Europie

Awangardowa grupa artystyczna powstała w latach 50-tych minionego wieku w mieście nad Bystrzycą. Byli ściśle związani z Zamkiem Lubelskim, ponieważ to tu wtedy funkcjonował dom kultury. Irena Szczepowska, ówczesna dyrektor placówki, stworzyła pracownię, w której artyści mogli się spotykać i malować, a przede wszystkim rozmawiać o sztuce.

- Wszystko w zasadzie było zainicjowane na katolickim uniwersytecie w Lublinie, na Wydziale Historii Sztuki, gdzie wówczas zajęcia prowadził prof. Woźniakowski, człowiek otwierający młodych na prądy współczesne i nowoczesne w sztuce. Studenci chcieli tworzyć w związku z tym w opozycji do sztuki tradycyjnej. Tak powstała „Grupa Zamek”. Było to poszukiwanie nowoczesności w sztuce - mówi Anna Hałata, kustosz w gabinecie rycin Lubelskiego Muzeum w Lublinie.

  Zakup 99 prac został sfinansowany przez Ministerstwo Kultury ks. Rafał Pastwa /Foto Gość - „Grupę Zamek” tworzyło kilkunastu artystów. Najpierw zawiązało się Koło Młodych Plastyków w 1956 r. Jego przewodniczącym był Przemysław Zwoliński. Dopiero spotkania i rozmowy artystów w pracowni domu kultury na Zamku w Lublinie - dały podstawy do stworzenia nowej idei działań artystycznych. Młodzi artyści odwoływali się do kubizmu, sztuki abstrakcyjnej, poszukiwań struktur, by wreszcie wejść w trzeci wymiar - precyzuje A. Hałata.

Pierwsza wystawa zawiązanej „Grupy Zamek” odbyła się w 1956 r. pod nazwą: „Wystawa Plastyków Amatorów i Nikifora” w Muzeum Lubelskim, które miało wtedy siedzibę przy ul. Narutowicza. Wystawy z tamtego okresu świadczą, że poszukiwania artystów skupionych wokół „Grupy Zamek” były równoległe do poszukiwań, które wprowadzili do sztuki artyści hiszpańscy i włoscy.

Artyści, którzy działali w przestrzeni lubelskiej zanegowali dotychczasowy wymiar sztuki i szukali nowoczesnych form. Działo się to pod wpływem prof. Woźniakowskiego, człowieka obytego w świecie, znającego prądy w sztuce współczesnej i nowoczesnej.

Wystawa zostanie artystów lubelskich zostanie otwarta w połowie grudnia i potrwa przynajmniej do połowy stycznia przyszłego roku. - Ideą tej wystawy jest pokazanie 99 prac, które się nam udało zakupić. Zdobyliśmy m. in. prace Przemysława Zwolińskiego i Jerzego Durakiewicza, który jest legenda Lublina. W stu procentach zostało to sfinansowane przez Ministerstwo Kultury w ramach programu "Kolekcje - Regionalne kolekcje sztuki współczesnej".