Okazuje się, że osobiste doświadczenie pamięci wymyka się sztywnym faktom podawanym przez źródła historyczne. Mówiła o tym w Lublinie dr Lea Ganor z Haifa University w Izraelu.
Według niej Holocaust może być dobrym instrumentem edukacji żołnierzy, dlatego podjęła się takich działań. – Drugiemu pokoleniu po wojnie nie mówiono w Izraelu o Holokauście. Także żołnierzom (IDF). Historia nie zmienia, zmienić może tylko pamięć, nasze wspomnienia – precyzowała.
Wspomniała, że kto na przełomie lat 50-tych i 60-tych ubiegłego wieku walczył z bronią w ręku był w Izraelu uznawany za bohatera. - Tymczasem prawdziwe bohaterstwo to duchowy heroizm – podkreślała. Dopiero pod koniec lat 80-tych nastąpił przełom, kiedy młode pokolenie zaczęło pisać wspomnienia o swoich przodkach, a ocaleni z Holokaustu stali się bardziej aktywni w przestrzeni społecznej i medialnej. – Edukowanie na temat Holokaustu zawierało przede wszystkim ukazanie bohaterstwa tych, którzy ocaleli. Drugim ważnym elementem edukacji było pokazanie Zagłady jako przesłania dla całej ludzkości, jako informacji uniwersalnej. Bo ocaleni z Holokaustu są jak most między polityką historyczną państwa, a wartościami uniwersalnymi – dodała stanowczo Lea Ganor.
Ostrzegała, że należy być ostrożnym w wydawaniu ocen i sądów, także na podstawie doniesień medialnych. – Ostrożność jest w tym względzie niezbędna, gdyż wszystko zależy od tego kto i dlaczego publikuje dany tekst lub fotografię. Rzeczywistość nie jest czarno-biała. Czy wiecie jak trudno jest walczyć z ludźmi, którzy mówią, że Polacy kolaborowali z nazistami? Odniosła się przy tym do słów prezydenta Andrzeja Dudy, który podczas wizyty w Izraelu powiedział, że powinniśmy rozumieć istnienie ludzi dobrych i złych w każdej społeczności. – Nie powinniśmy ukrywać historii, powinniśmy się spotykać i rozmawiać. Tak jak teraz. W ten sposób będziemy budowniczymi mostów i twórcami przyszłości – zakończyła wystąpienie dr Lea Ganor.
Organizatorem spotkania był Międzynarodowy Ośrodek Badań nad Historią i Dziedzictwem Kulturowym Żydów Europy Środkowej i Wschodniej KUL.
Dr Lea Ganor studiowała na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie, doktoryzowała się na Uniwersytecie Bar Ilan. Obecnie zatrudniona w Instytucie Teodora Herzla na Uniwersytecie w Hajfie. Od 1994 r. jest dyrektorką Mashmaut Center, regionalnego ośrodka edukacyjnego w Kiryat Motzkin. Ośrodek odpowiedzialny jest za prowadzenie sympozjów, warsztatów i konferencji na temat m.in. dziedzictwa i pamięci Zagłady z udziałem mieszkających w Izraelu ocalałych. Obecnie dr Lea Ganor przygotowuje się do podjęcia badań dotyczących Polaków ratujących Żydów oraz osób ocalałych z powiatu włodawskiego.