Więcej serca...

Wielokrotnie, zwłaszcza w roku jubileuszu stulecia katolickiego uniwersytetu w Lublinie, przypominamy najważniejsze daty i pojedyncze fakty. Jednak jeśli przyjrzymy się dokładniej to zauważymy, że założyciel uczelni był wybitną osobą nie tylko od strony intelektualnej, ale i duchowej.

Zanim pojawiła się wolność

To z jego inicjatywy zebranie Episkopatu Królestwa Polskiego 26 i 27 lipca 1918 r. pod przewodnictwem wizytatora apostolskiego Achille Rattiego, późniejszego papieża Piusa XI, zajęło się m.in. ideą założenia katolickiego uniwersytetu. Biskupi udzielili wtedy pełnomocnictwa w organizowaniu uniwersytetu w Lublinie ks. Idziemu Radziszewskiemu i mianowali go rektorem. Uniwersytet Lubelski, bo tak brzmiała jego pierwotna nazwa, rozpoczął działalność kilka miesięcy później. Inauguracja pierwszego roku akademickiego miała miejsce 8 grudnia 1918 r., niespełna miesiąc po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Początkowo zajęcia odbywały się w gmachu seminarium duchownego w Lublinie, przy dzisiejszej ulicy Wyszyńskiego 6. Ale na długo przed pierwszą inauguracją, jak przypomniał niedawno ks. prof. Andrzej Kiciński, prorektor KUL – do Lublina z Petersburga przyjechały pociągiem książki do biblioteki uniwersyteckiej. Uniwersytet w 1918 r. miał cztery wydziały: Teologiczny, Prawa i Nauk Społeczno-Ekonomicznych, Prawa Kanonicznego i Nauk Humanistycznych. W 1928 r. zmieniono jego nazwę na Katolicki Uniwersytet Lubelski. W pierwszych latach działalności uczelni podstawową troską władz było uzyskanie uprawnień państwowych i własnej siedziby. Po wielu staraniach ks. Radziszewskiego, za zgodą naczelnika państwa – Józefa Piłsudskiego, KUL uzyskał gmach, będący niegdyś własnością dominikanów-obserwantów, potem przekształcony na szpital wojskowy. 8 stycznia 1922 r. oddano do użytku wyremontowaną część wschodnią budynku przy al. Racławickich. Wkrótce po uroczystym przeniesieniu uczelni do nowej siedziby, 22 lutego tego samego roku, ks. Idzi Radziszewski zmarł na zapalenie płuc. Pochowany został na lubelskim cmentarzu przy ul. Lipowej. Ks. Radziszewski mieszkał w Lublinie zaledwie cztery lata, ale jego działalność znacząco wpłynęła na przyszłe losy miasta. Decyzja o ulokowaniu pierwszego polskiego uniwersytetu katolickiego w Lublinie dała początek akademickiej karcie miasta.

Serce Jezusa – patronem uniwersytetu

Jednak to tylko część historii dotyczącej początków Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Ks. Radziszewski, którego pomnik niebawem ma zostać odsłonięty w Lublinie, zakładając uniwersytet w mieście nad Bystrzycą miał jasną wizję jego przyszłości. Oczywiście, dzięki niemu Lublin stał się miastem uniwersyteckim, perspektywicznym, z szansą na dalszy rozwój. I o tym należy przypominać. Mało znanym faktem jest jednak to, że ks. Idzi Radziszewski postawił mocno na dwa wymiary: wiarę i rozum. Zanim powstał uniwersytet, zanim przyjechały do Lublina z Petersburga książki, tworzące podstawowe zasoby biblioteki uniwersyteckiej – pierwszy rektor miał już w głowie patrona uniwersytetu – Najświętsze Serce Jezusa. Znał doskonale objawienia, które przekazała św. Małgorzata Maria Alacoque, oraz był orędownikiem nabożeństwa do Najświętszego Serca Jezusa. W grudniu 1673 r. Jezus przekazał tej francuskiej mistyczce następujące słowa: „Moje Boskie Serce płonie tak wielką miłością ku ludziom, że nie może utrzymać dłużej tych gorejących płomieni, zamkniętych w moim wnętrzu. Serce moje pragnie je rozlać za Twoim pośrednictwem i pragnie wzbogacić ludzi swoimi skarbami”. Jezus ukazał jej również swoje serce płonące miłością – obraz ten znany jest większości katolików, także w Polsce. Należy w tym miejscu podkreślić, że niemałą rolę w upowszechnieniu kultu Najświętszego Serca Jezusowego miał Episkopat Polski. A tak pisał ks. I. Radziszewski: "Mam wielkie nabożeństwo do Serca Jezusowego i wierzę mocno w Jego opiekę i pomoc, dlatego myślę o tym, żeby uniwersytet oddać pod szczególną opiekę Serca Jezusowego". W ciągu swojej prawie 100-letniej historii KUL stał się jednym z najważniejszych ośrodków myśli katolickiej, który wpływał na kształt nauki i kultury polskiej, zyskując szerokie uznanie w kraju i za granicą. Jest uczelnią otwartą na cywilizacyjne i naukowe wyzwania współczesności, w ponowoczesnym świecie kontynuuje zadanie służby Bogu i Ojczyźnie.