Targumy aramejskie nie stanowią dosłownego tłumaczenia Biblii Hebrajskiej, ale są jej szerokim komentarzem i interpretacją. Poznanie takiej literatury pozwala na szersze zrozumienie kontekstu historycznego i kulturowego, w którym powstawały także pisma Nowego Testamentu. Targum to najstarszy powstały przed niepamiętnymi czasami w liturgii żydowskiej przekład Biblii Hebrajskiej i komentarz do niej.

Podczas promocji kolejnej księgi „Biblii Aramejskiej. Targum Neofiti 1 – Księga Kapłańska” na katolickim uniwersytecie w Lublinie odbyła się dyskusja z udziałem ks. dr. Mariusza Szmajdzińskiego, ks. prof. Antoniego Paciorka, ks. prof. Antoniego Troniny, ks. prof. Mirosława S. Wróbla, rabina Symchy Kellera, którą prowadził prof. Sławomir Żurek. Słowo wprowadzenia i powitania skierował do licznie zgromadzonej publiczności ks. dr Marek Szymański, dyrektor wydawnictwa „Gaudium”, które jest odpowiedzialne za wydawanie Biblii Aramejskiej. W wydarzeniu uczestniczył ks. prof. Sławomir Nowosad oraz bp Mieczysław Cisło.

W dyskusji podkreślono rangę i wpływ kulturowy i polityczny języka aramejskiego, chociażby w kontekście powstania księgi Zohar (księgi Blasku). Rabin S. Keller zaakcentował, że Biblia wymaga ochrony, swego rodzaju ogrodzenia – by jej słowa nie zostały zniekształcone albo sprowadzone do języka ulicy. Zauważył, że targumy, nie będąc tłumaczeniem Biblii, są uchwyceniem epoki tłumacza, komentatora, pokazują jak rozumiano Torę w konkretnym czasie.

Ks. prof. M. Wróbel zauważył, że badania nad targumami mogły się rozwinąć dzięki odkryciu przez prof. Alejandra D. Macha w Bibliotece Watykańskiej Kodeksu Neofiti 1. Porównywano je również do targumów Księgi Kapłańskiej i Księgi Hioba z drugiego wieku przed Chrystusem – odnalezionych w Qumran. Biblista zauważył, że teksty odkryte w Bibliotece Watykańskiej odznaczają się dialektem palestyńskim z akcentem galilejskim, dlatego to tak istotne dla chrześcijan.

Polski przekład tego kodeksu, zapoczątkowany przez ks. prof. Mirosława S. Wróbla, wpisuje się na trwałe w rozwój badań targumicznych. Jego szczególną wartością są bogate noty krytyczne oraz umieszczenie wersji polskiej obok oryginału aramejskiego. Pozwoli to polskiemu czytelnikowi przyswoić sobie ogromne bogactwo treści teologicznych, jakie kryją się tekście – podkreślał ks. Tronina.

Publikacja jest dostępna w sprzedaży internetowej oraz bezpośrednio w księgarni wydawnictwa „Gaudium”. To wyjątkowa lektura, która pozwoli odkryć świat księgi – stanowiącej serce Tory.

Więcej na temat promocji w kolejnym wydaniu papierowym „Gościa Lubelskiego”.