Zawierzyć nasze narody Matce Bożej z Guadalupe

Inicjatywa CELAM

Rada Biskupów Ameryki Łacińskiej (CELAM) wystąpiła z inicjatywą, zapraszając nas wszystkich, abyśmy zawierzyli się Matce Bożej z Guadalupe, prosząc z pokorą o zakończenie pandemii COVID-19. Od Río Bravo aż po Patagonię, ze wszystkimi naszymi ograniczeniami, zaniedbaniami i grzechami, szukamy schronienia pod Jej płaszczem i w Jej ramionach, prosząc o nowy cud. O cud zdrowia - jeśli taka jest Jej wola - ale przede wszystkim o cud braterstwa i pojednania. Tylko dzięki temu będzie można wyobrazić sobie jednoczące się we wzajemnych uściskach rodziny, które na nowo się spotkają po czasie izolacji i rozłączenia. Tylko w ten sposób nowa świadomość naszej kruchości może uczynić nas troskliwszymi w podejmowanych decyzjach gospodarczych i politycznych. Tylko w ten sposób Kościół będzie mógł się odnawiać z prawdziwym dynamizmem, zgodnie z postanowieniami synodu, a nie tylko podlegać zewnętrznym zabiegom upiększającym. I w końcu powstanie wspólnota suwerennych narodów, zjednoczonych nowymi więzami współpracy i integracji w duchu solidarności, umożliwiając naszemu regionowi zaistnieć w skali globalnej, a nie tylko pełnienie roli przedmiotu wykorzystania lub nadużyć ze strony wielkich mocarstw.

W ramach tej ostatniej myśli wydaje mi się, że być może pewnego dnia nasi bracia z północy kontynentu amerykańskiego również zapragną Jej się zawierzyć. Kilka miesięcy temu uczestniczyłem w Tampie w spotkaniu z biskupami kanadyjskimi i amerykańskimi oraz z CELAM. Mam nadzieję, że wspólne rozważania nad sytuacją w Ameryce Łacińskiej i potrzebą nowych form współpracy kościelnej staną się ziarnem, które ostatecznie zaowocuje w postaci zawierzenia  Ameryki Matce Bożej i nawrócenia ludzi na skalę całego kontynentu.

Na zakończenie tych rozważań pragnę przytoczyć słowa papieża Franciszka. 12 grudnia 2016 r. Następca Piotra wygłosił homilię, która dziś nabiera większego znaczenia niż kiedykolwiek wcześniej i pozwala nam lepiej zrozumieć głęboki sens zawierzenia naszego życia i naszych narodów Najświętszej Pannie Maryi z Guadalupe, która jest zaraniem i widnokręgiem naszych narodów: Sławić Maryję to przede wszystkim pamiętać o Matce, pamiętać, że nie jesteśmy i nigdy nie będziemy ludem sierocym. Mamy Matkę! A tam gdzie jest matka, jest zawsze obecność i atmosfera domu. Tam gdzie jest matka, dzieci może będą się kłócić, ale zawsze zwycięży poczucie jedności. Tam gdzie jest matka, będą też starania na rzecz braterstwa.

Zawsze poruszał mnie, w różnych miejscach Ameryki Łacińskiej, widok owych mężnych matek, które - często same - dawały radę wychować dzieci. Taka jest Maryja. Taka jest Maryja w stosunku do nas - jesteśmy Jej dziećmi. Waleczna Kobieta wobec społeczeństwa pełnego nieufności i ślepoty, zgnuśniałego i podzielonego. Kobieta prowadząca walkę o przekazanie radości Ewangelii. Walcząca, aby wcielić w życie Ewangelię.

Patrzenie na Matkę Bożą z Guadalupe to pamiętanie, że nawiedzenie Pana odbywa się zawsze za pośrednictwem tych, który zdołają «ucieleśnić» Jego Słowo i starając się prowadzić życie Boże w swoim wnętrzu, stają się żywymi znakami Jego miłosierdzia.

Pamiętanie o Maryi to potwierdzanie, na przekór wszelkim przewidywaniom, że „w sercu i w życiu naszych narodów żywe jest poczucie nadziei, pomimo warunków życia, które zdają się przesłaniać wszelką nadzieję”. Maryja, dlatego że uwierzyła, umiłowała; ponieważ jest służebnicą Pana, jest służebnicą Jego braci.

Pamiętanie o Maryi to świadomość, że my tak jak Ona zostaliśmy wezwani, aby wychodzić innym na spotkanie z takim samym jak Ona spojrzeniem, z Jej uczuciami miłosierdzia, z Jej gestami.

Kontemplowanie Jej to poczuć zaproszenie do naśladowania Jej wiary. Jej obecność prowadzi nas do pojednania, dając siłę do tworzenia więzi na naszej błogosławionej ziemi latynoamerykańskiej, mówienia „tak” życiu i „nie” wszelkim przejawom obojętności, wykluczenia, marginalizacji narodów czy osób. Nie bójmy się patrzeć na innych Jej spojrzeniem. Patrzmy na siebie jak brat na brata. Czynimy tak, ponieważ tak jak Juan Diego wiemy, że tu jest nasza Matka, że jesteśmy w Jej cieniu i pod Jej opieką, że jest źródłem naszej radości, że jesteśmy w Jej ramionach.

Obyśmy wszyscy znaleźli w tych słowach Franciszka drogę taką jak Juan Diego, a wraz z nią kierunek, w którym należy uczynić  jakościowo nowy krok w historii Ameryki Łacińskiej.

*Autor jest filozofem, znawcą m.in. filozoficznej myśli Karola Wojtyły i jej propagatorem w Ameryce Łacińskiej. Na zaproszenie Katedry Etyki KUL prowadził wykład "Karol Wojtyła Memorial Lectures". Wygłosił również wykład w ramach konwersatorium Myśli Karola Wojtyły/Jana Pawła II w Instytucie Jana Pawła II.

[1] Cf. B. García Martínez, “Los años de la Conquista”, en A.A. V.V. Nueva Historia General de México, El Colegio de México, México 2019, p.p. 193-196.

[2] Cf. M. León-Portilla, Visión de los vencidos, UNAM, México 1959.

[3][3] Cf. F. González, Guadalupe: pulso y corazón de un pueblo, Encuentro, Madrid 2004.

[4] Nican Mopohua, n.n. 32-33.

[5] Cf. T. Todorov, La Conquista de América. El problema del Otro, Siglo XXI, México 2007.

[6] Cf. P. Alarcón, El amor de Jesús vivo en la Virgen de Guadalupe, Palibrio, EUA 2013, Cap. I.

[7] Cf. C. Anderson-E. Chávez, Nuestra Señora de Guadalupe, Grijalbo, México 2010, Cap. VIII.

[8] Nican Mopohua, n.n. 118-120.

[9] Cf. E. Malvido, “Cronología de epidemias y crisis agrícolas en la época colonial” en E. Florescano y E. Malvido (comp.), Ensayos sobre la historia de las epidemias en México, Instituto Mexicano del Seguro Social, México 1982.

[10] Cf. A. R. Valero, Santa María de Guadalupe a la luz de la historia, BAC, Madrid-México 2014, p.p. 100-106.

[11] Cf. D. A. Brading, Siete sermones guadalupanos (1709-1765), CEHMC, México 1994, p. 36.

[12] C. de Cabrera y Quintero, Escudo de armas de México, IMSS, México 1981, p. 175, citado en A. R. Valero, op. cit., p. 106.

[13] Ibid, p.p. 492-496.

[14] A. R. Valero, op. cit., p. 107.

[15] Cf. San Juan Pablo II, Redemptoris Mater, n. 45.

[16][16] Cf. S. Biela, En los brazos de María, Colección Tras las Huellas de San Juan Diego, Puebla 2004, p.p. 165-177.