Niezwykłe odkrycie w Puławach

Podczas wykonywania bruzdy pod kabel elektryczny w jednym z filarów kościoła, dwaj pracownicy firmy remontowej natrafili na znajdującą się w nim skrytkę.

W skrytce umieszczonych było szereg przedmiotów, które zostały wydobyte. Wśród nich znajdowały się m.in. drewniana szkatułka z metalowymi aplikacjami, srebrny imbryk, medaliony, srebrna obrączka, krzyż-relikwiarz, szkaplerz z wizerunkiem Matki Boskiej, niewielki wizerunek dziewczynki wykonany prawdopodobnie na kości słoniowej, pukle włosów wraz z plecioną siatką na włosy oraz poduszka z haftowaną poszewką.

Przeprowadzone wstępnie oględziny i analiza znalezionych przedmiotów wykazała, że związane są one z osobą Teresy córki księżnej Izabeli Czartoryskiej. Mają związek z tragicznym wydarzeniem, jakie nastąpiło w styczniu 1780 roku w należącym do Czartoryskich Pałacu Błękitnym na Powązkach w Warszawie. Wydarzył się wtedy tragiczny wypadek, w wyniku którego Teresa Czartoryska doznała dotkliwych oparzeń na skutek których zmarła kilka dni po wypadku.

Na związek przedmiotów z Teresą wskazują m.in. wyhaftowane na poszewce poduszki monogramy TC, obecność wśród przedmiotów tkanej torebeczki/portmonetki(?) z widocznymi śladami działalności ognia oraz również monogramami TC.

Z przekazów pochodzących z czasów współczesnych temu wydarzeniu wiadomo, że śmierć najstarszej córki było wielką tragedią dla Izabeli Czartoryskiej. Prawdopodobnie, przenosząc się z Powązek do Puław, zebrała pamiątki związane z tragicznie zmarłą córką i umieściła w pobliskim kościele. Według informacji zawartych w Słowniku geograficznym Królestwa Poleskiego i innych krajów słowiańskich: „W 1801 roku odbudowali kościół z gruntu Czartoryscy”. Jak wynika z oględzin skrytki, wykonana ona została celowo już w trakcie budowy filara. Można z tego wnioskować, że odkryte obecnie przedmioty, umieszczone zostały w niej prawdopodobnie w 1801 r.