Pamiątki po niezwykłej lubliniance

W przekazanej do Muzeum kolekcji znajduje się m.in. 13 oryginalnych fotografii Wandy Szupenko (1901–1986), jej pamiętnik z lat 1927–1930, świadectwa szkolne oraz relacje jej przyjaciół i współpracowników. Łącznie kilkaset kopii i oryginałów. Materiały zebrał Edmund Chadała, uczeń i wychowanek Wandy Szupenko, który był zafascynowany zarówno jej działalnością konspiracyjną, jak też późniejszą pracą pedagogiczną. Kolekcję podarowała Muzeum jego żona, Anna Mroczkowska-Chadała. W połączeniu z dokumentami, które znajdują się w Muzeum od 1971 r., materiały zgromadzone przez Edmunda Chadałę – znanego m.in. jako były trener siatkarzy Avii Świdnik – dają solidną podstawę do opracowania obszernej biografii Wandy Szupenko.

Wanda Szupenko, ps.„Elżbieta”, podczas okupacji niemieckiej pełniła funkcję ostatniej kierowniczki OPUS-u – organizacji podziemnej, która z ramienia Armii Krajowej opiekowała się osadzonymi na Majdanku żołnierzami AK, gdzie odegrała niebagatelną rolę jako osoba do kontaktu z uwięzionymi w KL Lublin akowcami. Byłą też sekretarką szefa wywiadu Armii Krajowej na Okręg Lublin ppłk. Aleksandra Bienieckiego „Łodzi”. Dzięki jej inicjatywie udało się w 1943 r. wśród więźniów Majdanka utworzyć komórkę AK o kryptonimie „Sahara”. Stamtąd, poprzez cywilnych robotników, otrzymywała meldunki, ale i obszerne raporty, na których podstawie sporządzała sprawozdania o sytuacji w obozie. Przekazywane dane dotyczyły życia i pracy osadzonych w KL Lublin oraz zbrodni dokonanych przez Niemców. Zapiski miały informować o potrzebach więźniów, aby w efekcie otaczać ich opieką. Pomagały ponadto w zrzeszaniu więźniów politycznych.Po wojnie Wanda Szupenko pracowała jako nauczycielka matematyki i fizyki w lubelskich szkołach,m.in. w IV Liceum Ogólnokształcącym oraz Zespole Szkół nr 7 w Lublinie.