Muzeum na Majdanku ma 80 lat

Podczas ceremonii odznaczeniami państwowymi uhonorowani zostali zasłużeni pracownicy Muzeum. Za wybitne zasługi na rzecz Lublina i regionu lubelskiego okolicznościowe medale i dyplomy przyznane zostały również samemu Muzeum.

Państwowe Muzeum na Majdanku powstało w miejscu byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego, który funkcjonował na obrzeżach Lublina od października 1941 roku do lipca 1944 roku. Należał do największych i, ze względu na warunki bytowe więźniów, najcięższych obozów, jakie III Rzesza założyła w okupowanej Europie. Więzionych było w nim około 135 tysięcy osób, głównie Żydów, Polaków i Białorusinów. W wyniku chorób i głodu, a także rozstrzeliwań i eksterminacji w komorach gazowych śmierć poniosło blisko 80 tysięcy osób. Ostateczna likwidacja obozu nastąpiła 22 lipca 1944 roku.

- Kilka miesięcy później, na przełomie października i listopada 1944 roku, powołano Państwowe Muzeum na Majdanku. To najstarsza w Europie instytucja muzealna upamiętniająca ofiary drugiej wojny światowej i jeden z najbardziej znaczących pomników historii w województwie lubelskim. To także unikatowa w skali europejskiej triada miejsc pamięci związanych z historią Holocaustu. Muzeum sprawuje bowiem opiekę nad materialnymi pozostałościami trzech niemieckich obozów - obozu koncentracyjnego w Lublinie oraz obozów zagłady dla Żydów w Bełżcu i Sobiborze - wyjaśnia Agnieszka Kowalczyk-Nowak, rzeczniczka muzeum.

W pierwszych latach swojej działalności Muzeum skupiało się głównie na pracach związanych z konserwacją i rekonstrukcją obiektów historycznych, a także na poszukiwaniu i porządkowaniu dokumentów z okresu funkcjonowania niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego na Majdanku. W 1945 roku otwarto pierwszą muzealną wystawę stałą.

Kolejne lata stały pod znakiem intensywnej działalności popularyzatorskiej. Rozpoczęto kwerendy archiwalne, które położyły podstawy pod prowadzone na szeroką skalę badania naukowe. Już w 1965 roku zaowocowały one wydaniem I tomu „Zeszytów Majdanka”. W tym czasie realizowano również projekt zagospodarowania przestrzennego Muzeum, którego istotną częścią stał się Pomnik Walki i Męczeństwa - jeden z najbardziej rozpoznawalnych elementów krajobrazu Lublina.

Ważnym elementem działalności Państwowego Muzeum na Majdanku są przedsięwzięcia edukacyjne opierające się w głównej mierze na autorskiej koncepcji instytucji nazywanej pedagogiką pamięci. Nie ograniczają się one tylko do lekcji muzealnych, ale zawierają się w nich też dni studyjne, warsztaty historyczne czy specjalistyczne seminaria. W ramach edukacji międzykulturowej Muzeum organizuje projekty realizowane z grupami międzynarodowymi.

Pamięci ofiar oraz przybliżaniu wiedzy dotyczącej funkcjonowania obozu na Majdanku i okupacji niemieckiej służą ponadto wydarzenia organizowane przez Muzeum. Są to zarówno konferencje naukowe, promocje książek, wykłady czy rocznice wydarzeń historycznych, jak i działania skierowane do turystów oraz pasjonatów lokalnej historii. Każdego roku Muzeum przyciąga około 200 tysięcy zwiedzających z całego świata. Od początku funkcjonowania odwiedziło je 12 mln osób.