W 1945 roku, tuż po wyzwoleniu Lublina, w nowo powstałym Muzeum na Majdanku utworzono archiwum - pierwsze w historii takie miejsce na terenie byłego obozu koncentracyjnego.
Historia ma to do siebie, że choć bywa brutalnie niszczona, potrafi przetrwać dzięki determinacji ludzi, którzy rozumieją jej znaczenie. Tak było w przypadku dokumentów obozowych KL Lublin, których losy przypominają dramatyczny wyścig z czasem.
- Jego głównym celem było zabezpieczenie ocalałych materiałów, które mogły posłużyć jako dowody niemieckich zbrodni oraz jako świadectwa tragicznych losów więźniów. Jednak już od samego początku archiwiści musieli stawić czoła ogromnym trudnościom - informuje Katarzyna Boraca z Działu Komunikacji i Relacji Zewnętrznych PMM.
Latem 1944 roku, przed ewakuacją obozu, Niemcy w pośpiechu niszczyli dokumentację - palili akta, a część zakopywali, chcąc zatrzeć ślady swoich zbrodni. Gdy archiwiści zaczęli odzyskiwać te materiały, wiele z nich było w opłakanym stanie - przesiąknięte wilgocią, zaatakowane przez pleśń i zniszczone przez gryzonie. Praca nad ich zabezpieczeniem wymagała niezwykłej cierpliwości i staranności. Trzeba było je osuszyć, oczyścić, a następnie uporządkować, by mogły służyć badaczom i historykom. To właśnie dzięki wysiłkowi tych pierwszych archiwistów powstała unikalna kolekcja dokumentów, dziś przechowywana w muzealnych magazynach.
Zaproszenie na rocznicowe wydarzenie
- Z okazji 80. rocznicy powstania Archiwum Państwowego Muzeum na Majdanku zapraszamy na wyjątkowe spotkanie - mówi K. Boraca.
W programie znajduje się m.in.: premiera filmu dokumentalnego o historii archiwum i pracy jego twórców; spotkania z archiwistami, które będą okazją by poznać kulisy ich pracy i dowiedzieć się, jak dokumenty są odzyskiwane i opracowywane. Dla uczestników przygotowano także panele dyskusyjne o zbiorach - opowieści o unikalnych kolekcjach, w tym fotografiach wykonanych tuż po likwidacji obozu latem 1944 roku. Niektóre z nich zostaną pokazane publicznie po raz pierwszy.
Zaś „Historia mówiona” to będzie prezentacja nagrań świadków historii, którzy podzielili się swoimi wspomnieniami o Majdanku.
- Dodatkowo zaprezentujemy wyjątkowe dokumenty i pamiątki związane z byłymi więźniami Majdanka - na co dzień niedostępne dla zwiedzających. To niepowtarzalna okazja, by zobaczyć je na własne oczy i lepiej zrozumieć historię tego miejsca - dodaje K. Boraca.
Spotkanie jest szansa na wspólną refleksją nad przeszłością i hołdem dla tych, których głosy wciąż przemawiają do nas z archiwalnych dokumentów.
Wydarzenie rozpocznie się 8 lutego o godz. 12.00 w Centrum Obsługi Zwiedzających PMM. Wstęp jest bezpłatny.
(obraz) |