Ofiarowano jej złotą koronę

W Uroczystość Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Chełmie odbywa się doroczny odpust ku czci Matki Bożej Chełmskiej. Świętuje całe miasto i wierni z okolic przybywając w pielgrzymkach. 
Jak trafiła ikona Matki Bożej do Chełma opisuje dr Andrzej Wawryniuk, pracownik naukowy Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Chełmie.
- Jest co najmniej kilka hipotez trzynastowiecznych w jaki sposób obraz (ikona) Matki Boskiej Chełmskiej  trafił do Chełma. Jedna z nich, spisana przez biskupa Jakuba Suszę podaje, że przywiózł go z Chersonu do grodu nad Uherką książę kijowski Włodzimierz i podarował go chełmskiej cerkwi. Inna dowodzi, że obraz przywiozła z klasztoru kijowskiego siostra Daniela Romanowicza Halickiego. Jest też i taka, według której przywiózł go z Owrucza do Chełma  książę Włodzimierz. Mówi się też, że ikonę Bogurodzicy otrzymał Daniel od siostry Teodory z monasteru Fiedowskiego. Najstarsza legenda, która przetrwała do dzisiejszych czasów - z początków XI wieku podaje, że obraz  miał być przywieziony z Bizancjum jako podarunek posagowy żony ruskiego księcia Włodzimierza. Są to jednak tylko przypuszczenia. Pewnym natomiast jest, że już w XIII wieku obraz Bogurodzicy był już w Chełmie. Taką informację podaje polski kronikarz Długosz, pisząc, że w 1262 r. Lew, syn Daniela wieś swoją Pokrowę dla cerkwi i Obrazu Panny Najświętszej darował. Nie budzi też wątpliwości materiał, na którym ikona została wykonana. Długosz  podaje wprost, że obraz namalowany został na cyprysowym drzewie, opowiada autor.
Dzieje ikony Chełmskiej Pani są długie i ciekawe. Można o nich przeczytać na stronie internetowej parafii Narodzenia NMP w Chełmie, w Chełmskiej Bibliotece i Muzeum Ziemi Chełmskiej. W tym roku mija 260 lat od Jej koronacji, której dokonano według ceremoniału rzymskiego, 15 września 1765 roku jako efekt starań biskupów unickich Filipa Wołodkiewicza i jego następcy Maksymiliana Ryłły.

Z tej też okazji została przygotowana wystawa "Ofiarowano Jej złotą koronę", która znajduje się w podcieniach kawiarenki na Górze Chełmskiej. Zebrano tam dokumenty i fotografie przedstawiające okoliczności i osoby z czasu koronacji, oraz kopie wizerunku Matki Bożej Chełmskiej. W przygotowanie wystawy zaangażowała się Krystyna Mart, była dyrektor Muzeum Ziemi Chełmskiej, obecnie przewodnik po Górze Chełmskiej i kryptach, oraz dyrekcja, pracownicy Chełmskiego Muzeum i firmy IMAGE, która wykonała wystawę. Jest to okazja do poznania historii ikony do czego serdecznie zachęca kustosz Sanktuarium ks. Andrzej Sternik.