Według różnych szacunków na terenie Lubelszczyzny jest obecnie od kilku do kilkunastu tysięcy cudzoziemców. I będzie ich przybywać.
W wielu dokumentach i raportach badających procesy integracyjne Lubelszczyzna stawiana jest często za przykład modelowej współpracy podmiotów z różnych sektorów życia społecznego zaangażowanych w działania na rzecz włączania cudzoziemców w społeczność przyjmującą i budowanie przyjaznych relacji między wszystkimi zainteresowanymi integracją stronami. Lubelskie organizacje pozarządowe wyznaczają często nowe standardy pracy z cudzoziemcami a ich przedstawiciele, wchodząc w skład licznych grup eksperckich i ciał doradczych przy administracji państwowej, stanowią ważne ogniwo w kreowaniu integracyjnej polityki państwa.
Te same dokumenty i rekomendacje wskazują na innowacyjne rozwiązania stosowane przez lubelskie organizacje podkreślając ich komplementarność i spójność. Lublin jest prawdopodobnie jedynym miastem w Polsce o tak dobrze rozwiniętej ofercie integracyjnej dla cudzoziemców. Od działań preintegracyjnych realizowanych przez wolontariuszy lubelskiego Centrum Wolontariatu w Ośrodkach dla Cudzoziemców, przez działania stricte pomocowe związane z zabezpieczeniem socjalnym i wsparciem psychologicznym realizowane przez Caritas Archidiecezji Lubelskiej, przez rzecznictwo na rzecz grup mniejszościowych i wykluczonych, które świadczy Stowarzyszenie Homo Faber, aż do poradnictwa prawnego, w które zaangażowani są pracownicy i wolontariusze Fundacji Instytut na Rzecz Państwa Prawa. Powyższe organizacje uczestniczą również w wielu inicjatywach służących integracji kulturalnej i międzyreligijnej, za których organizacją stroją kościoły, związki wyznaniowe oraz te działające na rzecz edukacji kulturalnej.
Cechą charakterystyczną prowadzonych przez ww. organizacje działań jest powszechne zaangażowanie wolontariuszy, najczęściej studentów lubelskich uczelni. To oni są często motorem i impulsem do podejmowania nowych inicjatyw. Ich entuzjazm i świeże spojrzenie na zagadnienia związane z obecnością cudzoziemców w Polsce sprawia, że działania na rzecz cudzoziemców na Lubelszczyźnie niejednokrotnie wyprzedzają rozwiązania systemowe. Sami też niejednokrotnie zauważają nowe potrzeby i wyzwania stojące przed polskim społeczeństwem w kontekście potrzeb integracyjnych i wchodzą w wypracowane przez lubelskie organizacje programy i działania niejednokrotnie nadając im nowego spojrzenia na stare problemy. Dość powiedzieć, że działający przy Centrum Wolontariatu w Lublinie program Pomocy Uchodźcom od lat jest jedną z najczęściej wybieranych przez ochotników ścieżką zaangażowania wolontarytycznego.
Potencjał i kreatywność wolontariuszy pozwalają podejmować coraz to nowe działania pomocowe na rzecz uchodźców i innych grup cudzoziemców na Lubelszczyźnie. To dzięki nim udało się wypracować przyjęty z uznaniem w Polsce i wielu krajach europejskich model integracji cudzoziemców poprzez wolontariat. To pasja i osobiste zaangażowanie wolontariuszy doprowadziły do powołania zespołu kultury czeczeńskiej „Gwiazdy Czeczenii”, w którym z dumą swoje narodowe tańce i kulturę mogą reprezentować najmłodsi uchodźcy z Kaukazu. To otwartość i ciekawość drugiego człowieka wytworzyła potrzebę zawiązania międzynarodowej grupy wolontarystycznej „Omnes Gentes”, w której poza radością spotkania ludzi różnych narodowości, kultur i religii, grupa ponad trzydziestu wolontariuszy (Polaków i cudzoziemców) wspólnie podejmuje dzieło pomocy ubogim i potrzebujących w lubelskich szpitalach, więzieniach, zaniedbanych dzielnicach, Ośrodkach Pomocy Społecznej i Ośrodkach dla Uchodźców. Jest to fenomen na skalę europejską.