Czy Jezus rzeczywiście był kuszony przez szatana na pustyni? Dlaczego diabeł mógł kusić Syna Bożego?

Jakie znaczenie dla współczesnych chrześcijan ma Ewangelia o kuszeniu Jezusa? Ewangelia ta, czytana w I Niedzielę Wielkiego Postu, należy do trudniejszych fragmentów Ewangelii synoptycznych, jak i całego Nowego Testamentu. Pokusy, których doświadczył Chrystus, odzwierciedlają te dotykające każdego człowieka: pokusę chleba, sukcesu i władzy. Perykopa o kuszeniu mogła zatem stanowić swego rodzaju paradygmat dla wspólnoty wierzących.

Kuszenie Jezusa przedstawiają wszystkie Ewangelie synoptyczne. Relacja Marka jest najkrótsza, z kolei wersje Łukasza i Mateusza powstały prawdopodobnie w oparciu o źródło Q. Ewangeliczne perykopy o kuszeniu Jezusa zawierają bogate przesłanie teologiczne; do zrozumienia tego wydarzenia konieczne jest też odwołanie się do Starego Testamentu. Jezus ukazany jest jako nowy Izrael, prawdziwy Mesjasz i Syn Boży, wreszcie zwycięzca szatana. Ewangeliczne opowiadania o kuszeniu spełniały również rolę katechetyczną, apologetyczną i budującą dla pierwszych wspólnot chrześcijańskich.

Biorąc pod uwagę relację św. Mateusza można stwierdzić, że sceny kuszenia Jezusa pojawiają się niemal w całej Ewangelii. Zdanie rozpoczynające się od „Jeśli jesteś Synem Bożym…” wypowiada nie tylko kusiciel podczas próby na pustyni, ale także ludzie. Przykładem jest opis męki Pańskiej (Mt 27,40).

Ewangelista Marek podaje wyłącznie prostą relację o kuszeniu. Trudno sobie wyobrazić, żeby Jezus opowiedział uczniom w takiej właśnie formie historię swego doświadczenia. Z pewnością powiedział apostołom coś więcej na ten temat niż tylko o czasie i miejscu.

Trzeba tu wziąć pod uwagę istnienie ścisłego związku perykopy o kuszeniu na pustyni według Mateusza (Mt 4,1-11) ze sceną, jaka rozgrywa się pod Cezareą Filipową (Mt 16,23). Jezus w karceniu skierowanym do Piotra używa słowa "szatan". Reakcja Mistrza jest odpowiedzią na błędne rozumienie Jego misji i nieprawdziwe oczekiwania mesjańskie ze strony uczniów. Należy przypuszczać, że to właśnie wtedy, pod Cezareą Filipową, Jezus opowiedział o doświadczeniu kuszenia na pustyni.

Kuszenie miało miejsce w ziemskim życiu Jezusa z Nazaretu. Jest on w perykopach o kuszeniu ukazany jako Mesjasz - Syn Boży, który daje odpowiedź na fałszywe oczekiwania mesjańskie. Także współczesnym chrześcijanom. Pierwsze zwycięstwo dokonało się na pustyni. Ostateczne zwycięstwo Chrystusa dokona się w męce, śmierci i zmartwychwstaniu.

Czytaj także: Ks. Jan Pęzioł: Ludzie nie wierzą w szatana - to jego największe osiągnięcie.