W tym roku odwiedzający mogą liczyć na nowe wystawy oraz unikatowe eksponaty, które przez lata były skrywane w muzealnych magazynach.

Zimowa praca w magazynie - inwentaryzacja i odkrycia

Choć sezon zimowy oznacza zamknięcie Wieży Trynitarskiej dla turystów, Muzeum Archidiecezji Lubelskiej nie przerywa swojej działalności. To czas intensywnych prac inwentaryzacyjnych, digitalizacyjnych i porządkowych w magazynie muzealnym. Jak podkreśla dyrektor muzeum ks. Łukasz Trzciński, działania te pozwalają lepiej poznać i skatalogować bogate zbiory instytucji.

- Wśród najcenniejszych elementów kolekcji znajdują się tkaniny liturgiczne oraz gobeliny z Bychawy, przedstawiające sceny biblijne ze Starego i Nowego Testamentu. To jedne z najciekawszych obiektów nie tylko w skali Lubelszczyzny, ale i całej Polski - dodaje ks. Trzciński.

Dzięki współpracy z uczelniami magazyn muzealny otwiera się także dla studentów historii sztuki, którzy mają okazję badać i analizować unikatowe eksponaty.

Historia i rozwój kolekcji muzealnych

Muzeum Archidiecezji Lubelskiej sięga swoimi korzeniami początków XX w., kiedy pierwsze inicjatywy muzealne zaczęły koncentrować się wokół gromadzenia pamiątek związanych z Kościołem unickim. Niestety, okres II wojny światowej przyniósł ogromne straty - wiele bezcennych dzieł sztuki sakralnej zostało zniszczonych lub rozproszonych.

- Po wojnie podjęto próby odtworzenia zbiorów i zabezpieczenia ocalałych artefaktów. W latach powojennych szczególny nacisk położono na ratowanie i konserwację dzieł sztuki sakralnej, które znajdowały się w niszczejących kościołach Lubelszczyzny. Dzięki tym działaniom udało się uratować i włączyć do kolekcji liczne zabytki rzeźby i malarstwa religijnego, a także unikatowe wyroby złotnicze i hafty liturgiczne - tłumaczy ks. Trzciński.

Znaczącą część zbiorów stanowi kolekcja huculska, gromadzona przez ks. prał. Ryszarda Kawalę. Ta niezwykła kolekcja zawiera ceramikę, ikony, fragmenty ikonostasów oraz rzeźby pochodzące z Huculszczyzny - obszaru słynącego z bogatej kultury artystycznej i religijnej. Dziś część tych eksponatów można podziwiać także na wystawie czasowej w Muzeum Wsi Lubelskiej.

- W zbiorach muzeum znajduje się również bogata kolekcja barokowych obrazów i rzeźb, w tym dzieła powstałe w warsztatach krakowskich, lwowskich i lubelskich. Wśród nich szczególną uwagę zwracają XVII-wieczne przedstawienia świętych oraz sceny biblijne, które stanowią przykład kunsztu dawnych mistrzów malarstwa sakralnego - dodaje ks. Trzciński.

Z czasem Muzeum Archidiecezji Lubelskiej zaczęło także poszerzać swoje zbiory o depozyty z innych instytucji kościelnych, a także dary od osób prywatnych. Dzięki temu udało się zgromadzić bogaty zbiór starodruków, rękopisów oraz zabytkowych szat liturgicznych.

Od katalogowania po planowanie nowych wystaw

Choć sezon turystyczny na Wieży Trynitarskiej dobiegł końca, w muzeum praca wcale się nie zatrzymuje. Zespół muzealny przenosi się do magazynu, gdzie koncentruje się na porządkowaniu, katalogowaniu i digitalizacji zbiorów. To czas żmudnej, ale niezwykle istotnej pracy, która zapewnia przyszłym pokoleniom łatwiejszy dostęp do cennych obiektów.

- Na początek rzeczywiście po zamknięciu Wieży Trynitarskiej, kiedy przenosimy się do magazynu muzealnego, zaczynamy od sprzątania. To jest moment, gdzie trzeba to troszkę odkurzyć i uporządkować. Jednym z kluczowych zadań w tym roku było uporządkowanie pamiątek po zmarłym bp. Ryszardzie Karpińskim. Dużo czasu pochłania również wprowadzanie obiektów do systemu ewidencyjnego MONA, co wymaga uzupełniania brakujących informacji z różnych źródeł - mówi Magdalena Janowska z Muzeum Archidiecezji Lubelskiej.

Zima to także czas planowania nadchodzącego sezonu. Od lutego muzealnicy intensywnie pracują nad nowymi wystawami, nawiązując współpracę z Muzeum Katolickiego Uniwersytetu, które w tym roku zaprezentuje kolejne swoje zbiory w przestrzeni Wieży Trynitarskiej, wydarzeniami i kampaniami promocyjnymi. Organizacja spotkań z przewodnikami, tworzenie materiałów promocyjnych oraz przygotowanie programu wydarzeń - to wszystko dzieje się na długo przed ponownym otwarciem Wieży Trynitarskiej.

Choć praca w muzeum nie zawsze jest widoczna dla zwiedzających, to właśnie dzięki niej możliwe jest zachowanie i popularyzacja dziedzictwa kulturowego dla przyszłych pokoleń.

Nowe wystawy i plany na przyszłość

Po zimowej przerwie Wieża Trynitarska powróci z nową wystawą w sali białej, przygotowaną przez Muzeum Archidiecezji Lubelskiej. To kontynuacja tradycji corocznych ekspozycji, które przyciągają uwagę miłośników sztuki sakralnej.

Równocześnie muzeum angażuje się w szerzenie swojej kolekcji poza Lublinem. Już niedługo barokowe obrazy i rzeźby z muzealnych zbiorów trafią do Muzeum Szlachty Polskiej w Ciechanowie. Takie działania pozwalają na szerszą popularyzację dziedzictwa kościelnego i jego bogatej historii. W perspektywie przyszłości rozważane jest także powstanie samodzielnej siedziby Muzeum Archidiecezji Lubelskiej. Jak podkreśla ks. Trzciński, zbiory muzealne są na tyle obszerne i wartościowe, że zasługują na własne miejsce na kulturalnej mapie Lublina.

Czy w najbliższych latach doczekamy się nowego muzeum? Czas pokaże. Tymczasem już teraz warto odwiedzić Wieżę Trynitarską i inne miejsca, gdzie prezentowane są skarby Muzeum Archidiecezji Lubelskiej.